Regeling onverzekerbare vreemdelingen

Vreemdelingen zonder verblijfsvergunning hebben geen zorgverzekering en kunnen ook geen zorgverzekering afsluiten. Zij hebben dan ook geen recht op de zorg, voorzieningen en collectieve regelingen die zijn opgenomen in de Zorgverzekeringswet en Wet langdurige zorg (Wlz).

Toch zijn er op het gebied van medische zorg regelingen getroffen voor deze zogenaamde onverzekerbare vreemdelingen, zodat ook zij gebruik kunnen maken van medisch noodzakelijke zorg.

Wat zijn onverzekerbare vreemdelingen?

De volgende personen vallen onder de categorie ‘onverzekerbare vreemdeling’:

  • Personen die illegaal in Nederland verblijven.
  • Personen die een aanvraag voor een verblijfsvergunning hebben ingediend en dus in afwachting zijn van een verblijfsvergunning.
  • Personen die bezwaar/beroep hebben ingediend tegen een afwijzende beslissing voor de aanvraag van een verblijfsvergunning.

Wat wordt vergoed?

Het uitgangspunt van de regeling onverzekerbare vreemdelingen is dat de patiënt (de onverzekerbare vreemdeling) in eerste instantie zelf de kosten voor medische zorg moet betalen. In de praktijk zal echter blijken dat de meeste vreemdelingen niet de financiële middelen hebben om de rekening van een dokter, ziekenhuis of apotheek te betalen.

In de regeling is daarom opgenomen dat bepaalde zorgaanbieders onder voorwaarden 80 procent van de kosten kunnen declareren bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Dat betekent dat 20 procent van de rekening niet wordt vergoed en onbetaald blijft. Er wordt daarom vaak een afbetalingsregeling getroffen met de vreemdeling of er wordt gebruik gemaakt van aanmaningen en andere dwangmiddelen om de kosten alsnog betaald te krijgen.

Belangrijk:

80 procent van de oninbare zorg wordt vergoed. Dat betekent feitelijk dus dat als er een afbetalingsregeling wordt afgesloten en de onverzekerbare vreemdeling dus een deel wel zelf kan betalen, de zorgverlener alleen 80 procent van het resterende bedrag kan declareren.

Bij zorg rondom bevalling en zwangerschap geldt een vergoedingspercentage van 100 procent indien de vreemdeling de kosten niet zelf kan betalen.

Welke zorg is toegankelijk?

Vreemdelingen hebben in lang niet alle gevallen toegang tot dezelfde ziekenhuizen en zorgverleners als burgers. Binnen de regeling wordt daarom onderscheid gemaakt tussen direct toegankelijke zorg en niet-direct toegankelijke zorg.

Direct toegankelijke zorg

Hieronder valt alle zorg die zonder recept of verwijzing toegankelijk is, zoals huisartsenzorg, verloskundige zorg, kraamzorg, paramedische zorg, spoedeisende zorg (in het ziekenhuis) en tandheelkundige zorg.

Direct toegankelijke zorg kan rechtstreeks via een declaratieformulier worden gedeclareerd bij het CAK. Dit geldt voor alle zorgverleners die direct toegankelijke zorg verlenen, bijvoorbeeld huisartsen, tandartsen, fysiotherapeuten en verloskundigen.

Niet-direct toegankelijke zorg

Niet-direct toegankelijke zorg is alleen toegankelijk na verwijzing of recept van een arts, bijvoorbeeld medicatie via de apotheek, behandeling in het ziekenhuis of zorg in een GGZ-instelling.

Voor niet-direct toegankelijke zorg kan een onverzekerbare vreemdeling alleen terecht in een beperkt aantal ziekenhuizen, apotheken en instellingen die zijn gecontracteerd door het CAK. Uitzondering hierop is spoedeisende ziekenhuiszorg en zorg in verband met een zwangerschap/bevalling.

Wat zijn de voorwaarden?

In het kader van de regeling onverzekerbare vreemdelingen gelden er bovendien een aantal voorwaarden omtrent de vergoeding en toegankelijkheid:

  • Alleen de zorgaanbieder kan een bijdrage vragen.
  • In het geval van niet-direct toegankelijke zorg kunnen alleen door het CAK gecontracteerde ziekenhuizen en zorgaanbieders een beroep doen op de regeling en dus een declaratie indienen.
  • De zorg wordt door de zorgaanbieder medisch noodzakelijk geacht.
  • De verleende zorg valt binnen het voorzieningenpakket van de basisverzekering van de Zorgverzekeringswet of de Wlz.
  • De patiënt is een onverzekerbare vreemdeling en hij/zij kan de rekening voor de zorgkosten niet of niet volledig betalen.