Zorgverzekering en emigreren
Als je emigreert naar het buitenland, bijvoorbeeld om daar te gaan wonen of werken, dan kan dat invloed hebben op je zorgverzekering in Nederland. Dat geldt ook voor gezinsleden.
Hieronder worden een aantal veelvoorkomende situaties genoemd.
Per situatie wordt in kaart gebracht wat er verandert rondom je verzekeringsplicht in Nederland en de mogelijkheid tot vergoeding van medische zorg in het buitenland.
Ik ga wonen in het buitenland, maar werken in Nederland
Als je bent geëmigreerd, maar in Nederland blijft/gaat werken en loonbelasting afdraagt, ben je verzekerd voor de Wlz en dus verplicht om in Nederland een zorgverzekering te hebben.
Verder geldt het volgende:
- Je betaalt zorgpremie aan je verzekeraar in Nederland en je kunt zorgtoeslag aanvragen als je daar recht op hebt.
- Je hebt recht op alle zorg in Nederland onder de dekking van de basisverzekering.
Recht op zorg in je woonland
- Bij je zorgverzekeraar in Nederland vraag je S1/E106 formulier aan. Dit is een verklaring van recht op medische zorg.
- Met dit formulier kun je bij je ziektekostenverzekeraar of het ziekenfonds in je woonland verklaren dat je een Nederlandse zorgverzekering hebt.
- De zorg waar je recht op hebt in het buitenland, wordt bepaald op basis van verdagen (EU/EER- en verdragslanden) of op basis van het maximumtarief dat door uw verzekeraar in Nederland is vastgesteld.
Je kunt het S1-formulier alleen aanvragen als je in het buitenland woont, dus niet als je nog moet verhuizen.
Gezinsleden
Afhankelijk van de situatie hebben je gezinsleden dezelfde rechten. Dit wordt beoordeeld door de ziektekostenverzekeraar in je woonland. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) kan je hierover verder voorlichten.
Ik ga wonen én werken in het buitenland
Als je in het buitenland gaat werken, ben je niet meer verzekerd voor de Wlz en moet je jouw zorgverzekering in Nederland opzeggen.
Uitzonderingen
Op deze regel gelden een aantal belangrijke uitzonderingen:
1. Je werkt bij de Nederlandse ambassade of consulaat in het buitenland.
2. Je bent in het buitenland gedetacheerd en je voldoet aan de onderstaande voorwaarden:
- Je bent tijdelijk gedetacheerd en blijft in dienst van een Nederlands bedrijf.
- Je werkgever blijft je loon doorbetalen en verzekeringspremies inhouden.
- Je bent voorafgaand aan de detachering minstens 1 maand verplicht verzekerd geweest in Nederland.
- Je bent niet meer dan 24 maanden in het buitenland werkzaam.
Je hebt in je woonland een A1-formulier nodig om te laten zien dat je verzekerd bent in Nederland. Vraag deze aan bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB)
Sommige werkgevers regelen voor hun werknemer een internationale zorgverzekering. Het Nederlandse zorgstelsel (en de verzekeraars) hebben veelal een goede samenwerking met internationale verzekeringsmaatschappijen.
Gezinsleden Nederland of het buitenland
Gezinsleden die in Nederland blijven wonen, blijven ten allen tijde verzekerd voor medische kosten in Nederland, tenzij het gezinslid in het buitenland werkzaam is (en niet is gedetacheerd).
Indien je gezinsleden ook met je meekomen naar het buitenland dan kan dat gevolgen hebben voor hun verzekeringsplicht.
Gezinsleden die met je meeverhuizen naar het buitenland kunnen in Nederland verzekerd blijven als:
- Zij korter dan één jaar bij je in het buitenland blijven. Zij kunnen dan gebruikmaken van hun Europese zorgpas (EHIC). De vergoeding is echter beperkt tot medisch noodzakelijke zorg of zorg die niet kan worden uitgesteld tot terugkeer naar Nederland.
- Voor gezinsleden die langer dan een jaar met je mee emigreren geldt meestal dat zij een internationale zorgverzekering moeten afsluiten of een verzekering in het woonland.
Bij twijfel over je verzekeringsplicht, doe een onderzoek bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
Ik ga in het buitenland wonen én met pensioen
Als je met pensioen gaat of een uitkering krijgt en voor langer dan een jaar emigreert naar het buitenland, dient de zorgverzekering in Nederland te worden stopgezet.
Afhankelijk van het woonland heb je mogelijk wel recht op vergoeding van medische zorg voor rekening van Nederland:
Woonland is EU/EER- of verdragsland
Volgens EU-regels kun je niet in twee landen verzekerd zijn of premie betalen. Maar omdat je het grootste deel van je leven premies en bijdragen hebt betaald in Nederland, heb je in het buitenland recht op medische zorg op kosten van Nederland. Dit gebeurt volgens de voorwaarden van het woonland.
Een eventuele andere zorgverzekering mag je stopzetten of aanhouden ter aanvulling.
Je valt dan onder de buitenlandregeling, waarbij je een speciale maandelijkse bijdrage betaalt. Deze wordt vaak ingehouden op je pensioen.
Ga je wonen in een EU/EER- of verdragsland?
Meld je dan aan bij het CAK. Zij sturen je een verdragsformulier 121 of S1. Daarmee kun je je aanmelden bij een zorgverzekeraar in het woonland. Deze bepaalt of je volgens de voorwaarden van je woonland recht hebt op medische zorg op kosten van de Nederlandse staat.
Woonland is geen verdragsland
Je zorgverzekering in Nederland wordt stopgezet. Verder heb je geen recht op vergoeding van medische zorg op kosten van Nederland. Dit komt omdat landen die geen verdragsland zijn, geen afspraken met Nederland hebben gemaakt over het verzekeren van zorg.
Je kunt dus zelfstandig een particuliere of internationale zorgverzekering afsluiten in je woonland.
Let op:
De bovenstaande informatie is van toepassing op de volgende uitkeringen en soorten pensioenen:
| Overzicht uitkeringen/type pensioenen |
|---|
| AOW-pensioen | WAO-uitkering |
| Anw-pensioen | WIA-uitkering |
| ABP-pensioen | Militaire arbeidsongeschiktheidsuitkering |
| Militair pensioen | VUT-uitkering |
| NS pensioen | Wachtgelduitkering |
Heb je een andere uitkering? Neem dan contact op met je zorgverzekeraar of het Centraal Administratie Kantoor (CAK).
Gezinsleden pensioen
Voor gezinsleden die meeverhuizen met de pensioengerechtigde en niet in Nederland werken, geldt in EU/EER- en verdragslanden dat zij eveneens een verdragsformulier 121 of S1 kunnen vragen bij CAK.
Dit geeft echter nog geen garantie dat er aanspraak kan worden gemaakt op vergoeding van medische zorg in het woonland op kosten van Nederland.
De ziektekostenverzekeraar of het orgaan dat verantwoordelijk is voor zorgvergoeding in het woonland beslist hierover:
- Word je geregistreerd als verdragsgerechtigde? Dan heb je recht op dekking van zorgkosten in het woonland voor rekening van Nederland.
- Word je niet geregistreerd als verdragsgerechtigde? Dan gelden de regels in het woonland. Mogelijk dien je zelfstandig een zorgverzekering af te sluiten in het woonland. Er is dan geen recht op dekking van zorgkosten voor rekening van Nederland.
Ik ga in het buitenland wonen, maar niet met pensioen
Als je permanent emigreert, maar (nog) niet met pensioen gaat, gaat werken of een uitkering krijgt, dien je jezelf uit te schrijven bij een Nederlandse gemeente. Zodra dit is gebeurd, kan je jouw zorgverzekering opzeggen. Vanaf dat moment heb je te maken met de regels in je woonland rondom verzekerde zorg.
In sommige landen is een zorgverzekering verplicht. In andere kun je zelf kiezen of je jezelf wel of niet verzekert voor zorgkosten. Een internationale zorgverzekering kan ook een optie zijn.
Let op:
Op het bovenstaande geldt een uitzondering als je korter dan een jaar in het buitenland woont/verblijft. Vaak kan de Nederlandse zorgverzekering dan worden aangehouden, omdat het gaat om een tijdelijke situatie.
Voor gezinsleden gelden in principe dezelfde regels. Tenzij er één van de andere hierboven beschreven situaties van toepassing is.
Vragen?
Heb je vragen over je zorgverzekering bij een verblijf in het buitenland? Dan zijn er een aantal instanties die je kunnen helpen en van advies kunnen voorzien:
Verdragsformulieren en algemene vragen over wonen, werken of met pensioen in het buitenland:
Hulp en advies bij het vaststellen van de verzekeringsplicht in Nederland:
