Het ziekenfonds was een private organisatie die haar leden een ziekenfondsverzekering aanbood.
Begin 2006 kregen we in Nederland te maken met een nieuw zorgstelsel: de ziekenfondswet werd vervangen door de 'Zorgverzekeringswet (Zvw)'. We noemen het ziekenfonds daarom nu 'zorgverzekering'.
Kies je hier je ziekenfondsverzekering voor 2024
Transitie
Het ziekenfonds en de particuliere ziektekostenverzekeringen hebben ruim 15 jaar geleden plaats gemaakt voor:
- De verplichte basisverzekering: deze verzekering dekt de belangrijkste zorgvormen, zoals huisartsenzorg, medicijnen, psychologische zorg en behandeling in het ziekenhuis.
- De optionele aanvullende verzekering: deze verzekeringen dekken minder essentiële zorgvormen, zoals fysiotherapie, alternatieve geneeswijzen en tandheelkundige zorg voor volwassenen.
Overgang ziekenfonds naar basisverzekering:
Hoewel het ziekenfonds eigenlijk al lang niet meer bestaat, is het wel een term die hedendaags nog wordt gebruikt. Met name door Nederlanders die het ziekenfonds lange tijd hebben meegemaakt.
Wat is het ziekenfonds?
Het ziekenfonds werd opgericht als een betaalbare zorgverzekering voor burgers met een laag of modaal inkomen. De inkomensgrens voor het ziekenfonds lag aan het einde op 33.000 euro bruto. Iedereen die meer verdiende, kon een particuliere zorgverzekering afsluiten, maar dat was niet verplicht.
Voor deelname aan een fonds moest men maandelijks premie betalen (zo’n 35 euro per maand). Een ander deel werd afgestaan via de werkgever. Dit kwam neer op ongeveer 8 procent van het bruto-inkomen.
De particuliere ziektekostenverzekering was een stuk duurder dan het ziekenfonds en eigenlijk alleen toegankelijk voor mensen met een hoger inkomen. Hierdoor ontstond een zekere tweedeling.
Op gegeven moment was het zelfs zo erg dat mensen met een particuliere verzekering eerder geholpen konden worden dan mensen die waren aangesloten bij het ziekenfonds. Een onwenselijke situatie.
Kenmerken
De volgende kenmerken horen bij het voormalige ziekenfonds:
- Je was aangesloten bij een ziekenfonds in jouw postcodegebied
- De overheid bepaalde het beleid van de ziekenfondsen
- De ziekenfondsen fungeerden als administratiekantoren en sloten contracten met artsen, apotheken en ziekenhuizen
- Leden van het ziekenfonds konden bij gecontracteerde zorgaanbieders terecht
- De rekening voor zorg werd direct in natura betaald
Voor iedere verzekerde met een ziekenfondsverzekering werd een ziekenfondskaart afgegeven. Dit was in feite het bewijs van een verzekering. Bij bezoek aan een ziekenhuis of paramedicus moest het bewijs getoond worden.
Voordelen
Het ziekenfondssysteem was in het begin zeer betaalbaar, toegankelijk en redelijk uitgebreid qua zorgvergoedingen. Voor veel zaken die vroeger werden vergoed door het ziekenfonds is nu een aanvullende verzekering nodig, zoals fysiotherapie bij bepaalde aandoeningen.
Er zijn politieke partijen die weer terug verlangen naar een nationaal ziekenfonds. Diverse berekeningen hebben echter aangetoond dat dit waarschijnlijk onbetaalbaar is.
Nadelen
Het oude ziekenfonds kende echter ook een aantal belangrijke nadelen. De belangrijkste werd veroorzaakt door de verschillen tussen de ziekenfondsverzekering en particuliere zorgverzekering. De vergoeding die zorgverleners en ziekenhuizen kregen voor een ziekenfondspatiënt lag namelijk een stuk lager dan voor patiënten met een particuliere zorgverzekering.
Met andere woorden, patiënten met een particuliere ziektekostenpolis waren winstgevender voor de zorgaanbieder. Dit had tot gevolg dat zij soms sneller en beter behandeld werden. Dit zorgde voor de welbekende tweedeling in de zorg waarbij de rijkeren vaak betere zorg ontvingen. Daarnaast ontstonden er voor sommige behandelingen lange wachtrijen voor ziekenfondspatiënten.
Wat dekt het ziekenfonds?
In het huidige zorgverzekeringsstelsel is er slechts één zorgverzekering die voor iedereen hetzelfde vergoed. Hoewel het pakket minder uitgebreid is dan vroeger wordt iedereen wel gelijk behandeld.
De dekkingen van de huidige zorgverzekering staan vermeld in het basispakket. De voorwaarden en regels rondom de dekking kunnen soms wel per verzekeraar en type polis verschillen.
Maar wat dekt het huidige ziekenfonds (de basisverzekering) precies?
Een overzicht:
- Huisartsenzorg
- Geneesmiddelen, voorgeschreven door een arts
- Ziekenhuiszorg, waaronder consulten, behandelingen en verpleegkundige zorg
- Spoedeisende zorg in Nederland en het buitenland (volgens marktconforme tarieven)
- Psychologische zorg
- Fysiotherapie bij bepaalde chronische aandoeningen
- Overige paramedische zorg, zoals audiologische zorg, logopedie en ergotherapie
- Hulpmiddelen
- Tandheelkundige zorg voor kinderen
Volwassenen betalen een eigen risico voor de meeste zorgvormen uit de basisverzekering. Deze bedraagt 385 euro in 2024.
Ziekenfondsverzekering afsluiten
Ben je op zoek naar een goedkopere of beter passende ziekenfondsverzekering (ofwel zorgverzekering)? Dan is het nuttig om ziekenfondsverzekeraars met elkaar te vergelijken op prijs en inhoud.
Hier let je op voordat je een zorgverzekering afsluit:
- Wat dekt de basisverzekering precies en is dit voor mij voldoende?
- Is het voor mij interessant om mijn eigen risico te verhogen in ruil voor een lagere zorgpremie?
- Zijn er zorgvormen die ik nodig heb naast de dekkingen vanuit de basisverzekering? Bijvoorbeeld tandheelkundige zorg of alternatieve geneeswijzen?
- Welke soorten zorgverzekeringen zijn er en door welke verzekeraars worden deze aangeboden?
- Wat zijn de klantervaringen met deze verzekeraars?
Als je van plan bent om een nieuwe ziekenfondsverzekering af te sluiten is het belangrijk om het volgende te realiseren:
- Als je een nieuwe verzekering afsluit wordt je oude zorgverzekering automatisch voor je opgezegd. Je moet dan wel vóór 1 januari de verzekering hebben afgesloten.
- Bij een overstap voor 1 januari van het nieuwe jaar heb je altijd 14 dagen bedenktijd om de aanvraag van je ziekenfondsverzekering ongedaan te maken.
