Bij ongeveer 25 procent van de Nederlanders heerst een zekere angst voor de tandarts. Bij de meesten is deze angst gelukkig niet ernstig en enigszins beheersbaar. Maar bij een grote groep is de angst zo aanwezig dat zij de tandendokter bewust vermijden. Hierdoor kan het gebit op termijn hard achteruitgaan, waardoor er steeds meer pijnlijkere behandelingen nodig zijn. Daarmee komt iemand met angst voor de tandarts in een vicieuze cirkel terecht. Gelukkig zijn er oplossingen.

In dit artikel wordt besproken:

1. Hoe een angst voor de tandarts kan ontstaan
2. Hoe je ermee om kunt gaan (en vanaf kunt komen)
3. Wat de angsttandarts kan betekenen
4. Of de angsttandarts wordt vergoed door je zorgverzekering

Ontstaan

Angst voor de tandarts ontstaat in veel gevallen door vervelende, pijnlijke ervaringen met de tandarts in de jeugd. Bij een behandeling kan bijvoorbeeld iets mis zijn gegaan waardoor je een enorme pijn hebt ervaren. Ook enge verhalen van familie of vrienden kunnen hier aan bijdragen. Soms ontstaat de angst echter pas op latere leeftijd of vanwege een psychische stoornis.

Angst voor de tandheelkundige behandelingen verergeren als de tandarts weinig begrip toont voor je problematiek.

Omgaan met angst

De volgende tips kunnen je helpen om te gaan met je angst waardoor de stap naar de tandarts mogelijk minder groot wordt:

• Ga in gesprek met de tandarts en vertel waar je bang voor bent. Zorg dat er een wederzijds vertrouwen is. Dit zorgt ervoor dat de behandeling soepeler verloopt.
• Voordat je een behandeling ondergaat, kan het zinnig zijn om af te spreken met je tandarts dat hij/zij precies vertelt wat er tijdens de behandeling gebeurt.
• Spreek met de tandarts af dat je de behandeling op ieder moment kunt pauzeren, bijvoorbeeld door middel van een stopsignaal, zoals het opsteken van je hand. Dit creëert een zekere controle waardoor de angstklachten minder worden.
• Zorg voor afleiding, zoals muziek op de achtergrond of middels oordopjes.
• Vraag een vriend, partner of familielid om mee te gaan.
• Vraag om een verdoving of roesje: hiermee ben je kalmer en/of is de behandeling minder pijnlijk. Ook via de huisarts kan je een middeltje krijgen waardoor je rustiger bent tijdens de behandeling.

Is de tandarts niet begripvol voor jouw angst of je specifieke wensen tijdens de behandeling? Zoek dan een andere tandarts in je buurt.

Ligt je angst ten grondslag aan een psychische stoornis of andere psychosociale klachten? Zoek dan eerst hulp via de huisarts.

De angsttandarts

Bij extreme angst voor de tandarts (een tandartsfobie) lukt het vaak niet eens om überhaupt een afspraak te maken met de tandarts. In dit geval kan de angsttandarts een oplossing bieden. Deze tandartsen zijn namelijk gewend en getraind in het werken met mensen die een extreme angst hebben voor de tandarts. Zo wordt er meer tijd voor de behandeling uitgetrokken, waardoor er ook meer tijd is voor persoonlijke aandacht.

Verder beschikt de angsttandarts over de nodige verdovende en kalmerende middelen om de behandeling zo comfortabel mogelijk te maken, zoals:

• Lachgas: helpt om je tijdens de behandeling te ontspannen en verlicht pijn. Lachgas kan ook gecombineerd worden met een lokale verdoving.
• Onder narcose: bij extreme angsten wordt soms gekozen voor een behandeling onder narcose. Je wordt dan onder een volledige, lichte narcose gebracht waardoor je niets merkt van de gehele behandeling. Bij een dergelijke behandeling is verplicht een anesthesioloog of anesthesist aanwezig.

Vergoeding zorgverzekering

Alleen extra behandeltijd die de angsttandarts gebruikt, kan in bepaalde gevallen vergoed worden door de zorgverzekering. De volgende voorwaarden zijn van toepassing:

• Er is bewezen, middels een verklaring van een psycholoog, dat er sprake is van extreme angst voor de tandarts.
• Je hebt toestemming van de verzekeraar voor behandeling bij de angsttandarts.

De kosten die vergoed worden uit de basisverzekering voor de angsttandarts vallen onder het eigen risico.

Verder belangrijk

Volwassenen hebben in principe geen recht op dekking van tandartskosten uit de basisverzekering, tenzij er sprake is van een ernstige ontwikkelingsstoornis, groeistoornis of aangeboren afwijking van het kaak- en mondstelsel. Of als een tandheelkundige behandeling het goede resultaat van een andere medische behandeling die je nodig hebt, kan vergroten.

Voor vergoeding van tandartskosten kun je dus een aanvullende polis afsluiten. Deze kan verschillende kosten dekken, zoals:

• Controles (C-codes)
• Vullingen (V-codes)
• Mondhygiëne (M-codes)
• Verdoving middels lachgassedatie (B-codes)
• Gehele narcose (code A20)