Bijna twee derde van alle Nederlanders is collectief verzekerd voor zorgkosten, bijvoorbeeld via de werkgever, een patiëntenvereniging of de gemeente. De meesten van hen stappen nooit over van zorgverzekeraar. Zij zijn namelijk in de veronderstelling dat ze goed en voordelig zijn verzekerd. Maar is dat ook zo?

Uit een enquête van Tros Radar onder 26.000 leden blijkt dat Nederlanders met een collectieve zorgverzekering 10 euro per maand meer kwijt zijn aan premie dan bij een individuele polis.

Wat nu al duidelijk is, is dat het aanbod collectieve zorgverzekeringen in 2019 minder wordt. Zo stopt Menzis in circa 30 gemeenten met het aanbieden van de gemeentepolis en wordt de samenwerking tussen vakbond FNV en Menzis eind dit jaar stopgezet. Ook Zilveren Kruis beëindigt de samenwerking met bepaalde collectieven.

Wat is een collectieve zorgverzekering?

Een collectieve zorgverzekering is een basis- of aanvullende verzekering die in samenwerking met een collectief is opgesteld. Een collectief is een groep personen met bepaalde overeenkomsten, bijvoorbeeld:

• Dezelfde werkgever
• Vergelijkbare medische achtergrond
• Dezelfde leeftijdscategorie
• Dezelfde woonplaats

Er is altijd een vertegenwoordiger van het collectief, bijvoorbeeld een patiëntenvereniging, brancheorganisatie, ouderenbond, de gemeente of een bepaald ziekenhuis. De verzekeraar en het collectief maken met elkaar bepaalde afspraken, bijvoorbeeld een korting op de polis of een hogere vergoeding voor bepaalde zorg.

Bij sommige collectieve verzekeringen betaalt de werkgever een deel van de premiekosten. Er zijn in Nederland vele duizenden collectieven.

Wel of niet voordelig?

De hamvraag blijft voor twee derde van de Nederlanders of een collectieve verzekering nu wel of niet voordelig is. Op die vraag is geen eenvoudig antwoord te geven, want het hangt sterk af van de collectieve afspraken die zijn gemaakt en welke zorg je nodig hebt. Soms zal inderdaad blijken dat een collectieve polis iets voordeliger is, maar in veel gevallen zal er een individuele zorgverzekering zijn die goedkoper is of een betere dekking biedt.

Bekijk ook: Zorgvergelijker 2019

Om dit te illustreren laten we een drietal voorbeelden zien:

Voorbeeld 1

Ruud (52) werkt als specialist in het ziekenhuis. Hij heeft een collectieve zorgverzekeringen van IZZ (collectief voor mensen werkzaam in de zorg):

• Basisverzekering natura – 885 euro eigen risico
• Fysio goed module met 9 behandelingen fysiotherapie
• Totale premie: € 101,10 per maand

Door te vergelijken, komt Ruud er achter dat het een stuk goedkoper kan. Bij ten minste zes zorgverzekeraars is hij goedkoper uit en wordt er nota bene zelfs meer gedekt. De goedkoopste optie is De Friesland voor 91,70 euro per maand. Dat is op jaarbasis ruim 112,80 euro goedkoper dan zijn huidige verzekering.

Voorbeeld 2

Nadia (43) heeft net als haar man Youseff (47) het VGZ Rotterdampakket:

• € 50 verplicht eigen risico
• 20 fysiotherapie behandelingen
• € 500 tandzorg
• Totale premie: € 166,30 p/m

Nadia en Youssef  hebben het Rotterdampakket afgesloten omdat ze hun eigen risico (385 euro) meestal opmaken. Daarnaast maken ze af en toe gebruik van fysiotherapie (gemiddeld 6 keer per jaar) en hebben ze ongeveer 100 euro per persoon aan tandartskosten op jaarbasis. Gezamenlijk betalen zij 3.991 euro aan premie op jaarbasis. Een fors bedrag.

Door te vergelijken via Zorgwijzer komen zij er achter dat ze een stuk goedkoper uit kunnen voor de zorg die ze daadwerkelijk nodig hebben. Namelijk bij Zorg en Zekerheid:

• € 385 eigen risico
• 9 fysiotherapie behandelingen
• Tandartskosten tot € 250 vergoed (75 procent)
• Totale premie: € 124,15 p/m

Door over te stappen besparen ze per persoon (166,30 – 124,15 = 42,15 euro per maand). Dat is op jaarbasis een besparing van ruim 1.000 euro voor 2 personen! Van dit bedrag kunnen ze gemakkelijk het eigen risico wat eerst werd vergoed door VGZ (670 euro totaal) zelf betalen.

Voorbeeld 3

Hans (28) is verzekerd bij CZ. Via het onderwijs waar hij werkzaam is, krijgt hij een korting van 9 procent op de basisverzekering en 12 procent op de aanvullende verzekeringen:

• Basisverzekering – Zorgbewustpolis (natura)
• Aanvullend Jongeren – vergoeding: 9 x fysiotherapie, € 100 brillen en 75% tot € 450 tandartskosten
• Totale premie: € 126,64 p/m

Voor 2019 gaat hij op zoek naar een polis die mogelijk goedkoper is, maar ongeveer hetzelfde vergoed. Er zijn echter geen verzekeraar die voor hem een scherpere premie bieden. De goedkoopste verzekeraar die qua dekking in de buurt komt, is die van Ditzo, maar die kost ruim 151 euro.

In dit voorbeeld ben je dus voordeliger uit met een collectief zorgverzekering.

Kritiek

Vanuit meerdere hoeken is er steeds meer kritiek op de collectieve zorgverzekering. Zo gaf Chris Oomen van DSW al meermaals aan geen voorstander te zijn van de collectieve zorgverzekering. Ook twee belangrijke toezichthouders in Nederland, de Autoriteit Consument en Markt en de Nederlandse Zorgautoriteit hebben zich al vaker uitgesproken tegen de collectieve polissen. Dit type verzekering zou in veel gevallen te weinig onderscheidend zijn en amper of geen prijsvoordeel bieden.

Veel politieke partijen vinden dat de prijs van een zorgpolis moet afhangen van de service, zorgkeuze en dekking en niet zou moeten verschillen omdat je toevallig werkt bij de gemeente of lid bent van een sportvereniging. Daarnaast vinden veel politici het niet fair dat er een korting gegeven wordt op een polis die van zichzelf al duur is, ofwel een lokkertje om klanten te winnen. Minister Bruno Bruins stelt dat er teveel collectieve verzekeringen zijn en dat dit niet bevorderlijk is voor de overzichtelijkheid.

Sigaar uit eigen doos

Ook Bart Koenraadt van Zorgwijzer twijfelt aan het nut van collectieve zorgpolissen:

“Een zorgverzekering waarbij een collectieve korting wordt gegeven is een sigaar uit eigen doos. Die kortingen moeten immers ergens van worden betaald, namelijk van de mensen die geen korting krijgen, omdat ze niet bij een groep horen. Dat is oneerlijk, want ons zorgstelsel berust op het principe van solidariteit. Iedereen moet gelijke toegang tot zorg kunnen krijgen. Gegoochel met kortingen voor specifieke groepen past daar niet bij. Er moet zorginhoudelijk wat te kiezen zijn.”

Conclusie

In de praktijk blijkt dus dat collectieve zorgverzekeringen helemaal niet goedkoper hoeven te zijn dan reguliere verzekeringen. Voor iedereen met een collectieve verzekering loont het in elk geval om een vergelijking te maken met het overige aanbod.

In 2020 mag de korting op een collectieve basisverzekering maar 5 procent bedragen. Nu is dat nog 10 procent. Voor de aanvullende verzekeringen gelden geen regels, omdat deze polissen particulier worden aangeboden. Hoe dan ook wordt het door de maatregel minder interessant om jezelf collectief te verzekeren.