4 januari 2022

Heb ik het coronavirus (gehad)?

Koen Kuijper

11 reacties

Er zijn inmiddels al meer dan 8 miljoen geregistreerde besmettingen van het coronavirus in Nederland. Ruim 22.000 Nederlanders zijn overleden aan de gevolgen van het virus.

In dit artikel wordt onder meer besproken:

• Wat de symptomen zijn van corona (omikron)
• Wat de incubatietijd is als je besmet raakt
• Wanneer je bent genezen

Hierbij maak ik gebruik van informatie van het RIVM, de WHO en andere wetenschappelijke bronnen.

Dit artikel wordt niet meer bijgewerkt.

Symptomen corona (algemeen)

De traditionele symptomen die passen bij corona (SARS-CoV-2) zijn:

• Hoofdpijn
• Verkoudheidsklachten, zoals een verstopte neus of loopneus
• Keelpijn
• Droge hoest
• Koorts (of verhoging)
• Vermoeidheid
• Pijn in het lichaam
• Verlies van reuk en/of smaak (zonder verstopping van de neus)

Heb je te maken met één of meer van deze klachten? Doen dan een zelftest.

Met een zelftest achterhaal je zelf of je corona hebt of niet. Een pakket met 5 sneltests kost € 15,99 en kun je hier online bestellen.

Symptomen omikron variant

Van virussen staat bekend dat ze snel veranderen. Dit is ook met het coronavirus gebeurd. Sinds eind december 2021 is de omikron (B.1.1.529) variant dominant in Nederland.

Dit zijn de vijf meest voorkomende omicron symptomen volgens de ZOE COVID analyse:

• Loopneus
• Hoofdpijn
• Vermoeidheid (mild of ernstig)
• Niezen
• Keelpijn (of kriebel in de keel)

Andere symptomen die kunnen voorkomen, zijn onder meer koorts, rillingen en verlies van reuk en/of smaak.

Uit gegevens van de ZOE COVID Study blijkt verder dat de mutatie meestal mildere symptomen veroorzaakt en vaker lijkt op een gewone verkoudheid.

Incubatietijd

De incubatietijd ligt bij de omikron variant op 2 tot 4 dagen. 3 dagen komt het meest voor (bron).

De incubatietijd ligt een stuk lager dan bij de deltavariant, omdat het virus zich sneller vermenigvuldigt. Dat stelt de Amerikaanse epidemioloog Michael Mina.

De incubatietijd is de tijd tussen besmetting en de eerste symptomen.

Ernst

Er wordt nog steeds veel onderzoek gedaan naar de ernst van omikron. Toch zijn wetenschappers er over eens dat omikron milder is dan voorgaande varianten.

Omicron lijkt ons minder ziek te maken, de infectie blijft hoger in de luchtwegen en tast onze longen minder aan. En voorlopig zijn er nog geen studies die het tegendeel beweren. 

Marc van Ranst, Viroloog

De statistieken laten zien dan aanzienlijk minder mensen in het ziekenhuis of op de IC belandden dan bij de alfa of deltavariant.

Oorsprong

Omikron dook voor het eerst op in Zuid Afrika. De mutatie is vernoemd naar de Griekse letter: omikron. In het Engels gaat het om ‘omicron’, met een ‘c’ dus. In Nederland worden beide benamingen vaak door elkaar gebruikt.

De keuze voor deze letter is op zijn minst opvallend, gezien deze niet de eerstvolgende letter is na alpha, beta, gamma en delta.

Hoe kom ik erachter of ik omikron heb?

De enige manier om te aan te tonen of je besmet bent met het coronavirus is door middel van een PCR-test of een erkende corona zelftest of sneltest (antigeen). Iedereen met klachten die kunnen duiden op Covid-19 kan zich laten testen bij de GGD.

Als je een afspraak wilt maken voor een coronatest bel je: 0800 – 1202 of ga je naar Coronatest.nl.

Houd je burgerservicenummer (BSN) bij de hand. Verder geldt: blijf thuis en ga alleen naar buiten voor de test. Behoor je tot een risicogroep of ben je ernstig ziek? Bel dan de huisarts. Bij een levensbedreigende situatie bel je 112.

Overige symptomen

Welke symptomen kunnen nog meer voorkomen bij corona?

Een overzicht van minder voorkomende symptomen:

Verwardheid en vallen (ouderen)

Bij ouderen met een gemiddelde leeftijd van 83,5 jaar blijkt dat het coronavirus ook kan beginnen met een acuut geriatrisch syndroom, zoals:

• Verwardheid
• Een valpartij
• Flauwvallen
• Dehydratie
• Acuut functieverlies

Dit blijkt uit een onderzoek van artsen, gepubliceerd in het Nederlandse Tijdschrift voor Geneeskunde.

Er wordt volop onderzocht of de symptomen bij de Britse variant vergelijkbaar zijn met de ‘standaard’ Covid-19 variant. Dat geldt ook voor andere varianten, zoals de Zuid-Afrikaanse, Braziliaanse en Indiase variant van corona.

Oorsuizen en gehoorverlies

Opvallend is wat Britse wetenshappers onlangs opmerkten:

• Bijna 15 procent van de mensen die besmet raakten met het coronavirus lijdt aan oorsuizingen
• 8 procent van de mensen met een corona infectie hadden te maken met (tijdelijk) gehoorverlies

Er wordt nog volop onderzoek gedaan naar andere symptomen die hun oorzaak mogelijk vinden in het coronavirus.

Corona zonder symptomen

Een coronabesmetting kan ook gepaard gaan zonder symptomen. Je wordt dan niet ziek, maar je kunt anderen wel besmetten.

Wat zijn de verschillen tussen griep en hooikoorts?

Het is goed om te weten dat de verschijnselen die horen bij corona ook kunnen duiden op de griep (influenza), een verkoudheidsvirus, hooikoorts of een andere aandoening.

Hieronder een overzicht van de belangrijkste verschillen tussen Covid-19 (omikron), griep en hooikoorts:

*Bij Covid-19 en de griep komt benauwdheid/kortademigheid wel vaker voor als er sprake is van een ziekenhuisopname. Bij hooikoorts komt benauwdheid ook voor bij astmatische klachten.

Deze infographic op je website? Geen probleem! Voeg wel even een link toe naar Zorgwijzer. 

Hooikoorts

Hooikoortsklachten kunnen tussen april en augustus toenemen bij veel mensen. In de infographic hierboven kun je goed zien dat er deels overlap is tussen de symptomen van hooikoorts en die van het coronavirus.

Denk aan:

• Een loopneus
• Een verstopte neus
• Hoofdpijn

Er zijn ook belangrijke verschillen: jeuk en tranende ogen worden namelijk niet veroorzaakt door het coronavirus. Hoewel het wel in de naam zit, is koorts juist weer geen hooikoortsklacht, terwijl dit wel vaker voorkomt bij corona.

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) adviseert mensen die gevoelig zijn voor pollen, eerder te beginnen met hooikoortsmedicatie. Dat kan ongerustheid voorkomen.

Wat moet je doen bij corona klachten?

Denk je dat je besmet bent met het coronavirus of ervaar je klachten, zoals koorts, hoesten, keelpijn of neusverkoudheid?

Dan geldt het volgende:

• Blijf thuis als de corona-test laat zien dat je positief bent
• Mijd sociaal contact en probeer een besmetting van huisgenoten te voorkomen
• Zorg voor goede hygiëne in huis

Voor meer informatie en richtlijnen kijk je op de website van het RIVM.

Hoe is het verloop van corona?

Hoe verlopen de klachten als je een coronainfectie hebt?

Een overzicht:

Milde klachten

Mensen met milde klachten genezen meestal binnen enkele dagen, stelt het RIVM.

• Keelpijn en hoofdpijn houden vaak enkele dagen aan
• Een hoestje of slijm in de keel kan een week tot twee weken aanhouden

Ernstige klachten

Bij mensen met ernstige verschijnselen, zoals een longontsteking of benauwdheid kan het langer duren om te herstellen: gemiddeld 2 tot 8 weken. Soms is een ziekenhuisopname noodzakelijk. De patiënt krijgt dan vaak extra zuurstof toegediend.

In zeer ernstige gevallen, bijvoorbeeld bij een ernstige ontsteking aan de longen of bij vochtophoping in de longen is een IC-opname (met beademing) vaak nodig.

Long Covid

Ieders immuunsysteem kan anders reageren, waardoor het herstel van corona bij sommigen veel langer duurt dan gemiddeld.

Zo is er een grote groep patiënten die al enkele weken tot maanden last heeft van klachten, zoals:

• Aanhoudende vermoeidheid
• Pijn op de borst
• Hoofdpijn
• Ademhalingsproblemen (lage saturatie)
• Verlies van reuk en smaak
• Hoesten

Dit wordt Long Covid genoemd.

Het is nog niet helemaal bekend waarom sommige mensen langer last houden van klachten als gevolg van Covid-19. Er lijkt een verband te zijn met leeftijd en de hoeveelheid klachten in de eerste fase van besmetting.

Ook de volgende groepen lijken een verhoogd risico te hebben op Long Covid, stelt het RIVM:

• Vrouwen
• Mensen met overgewicht of astma
• Mensen die vanwege corona in het ziekenhuis zijn opgenomen

Er is nog steeds veel onbekend over het long Covid, de bijbehorende symptomen en het verloop van de klachten. Hier wordt nog veel onderzoek naar gedaan.

Wanneer ben je genezen?

Je bent genezen van Covid-19 als je 24 uur lang geen klachten meer hebt, zoals hoesten, koorts, hoofdpijn of neusverkoudheid.

Na een eerste positieve test (zelftest of bij de GGD) heeft geen zin om een zelftest te doen om te controleren of je wel of niet besmettelijk bent.

Je bent niet meer besmettelijk als:

• Je 24 uur geen klachten (koorts, hoesten, verkoudheid) meer hebt

EN:

• Het minimaal zeven dagen geleden is nadat je ziek bent geworden

Quarantaine

Mensen met verhoging of verkoudheidsklachten, zoals hoesten of een neusverkoudheid, moeten thuisblijven en alle sociale contacten vermijden, voor zover mogelijk is. Verder geldt: laat je testen.

Verder is het belangrijk om 10 dagen in thuisquarantaine te gaan als je in direct contact bent geweest met iemand die is besmet met het coronavirus. Dit geldt bijvoorbeeld als je partner positief is getest, maar als je zelf nog geen symptomen vertoont.

Na vijf dagen quarantaine is het mogelijk om een afspraak te maken voor een coronatest. Je mag uit quarantaine als deze test negatief is.

Heb je antistoffen?

Ben je benieuwd of je antistoffen tegen het coronavirus hebt opgebouwd na een besmetting of vaccinatie?

Er bestaat hiervoor een eenvoudige zelftest.

Deze test werkt als volgt:

1. Bij de zelftest zit een vingerprikje waarmee je een kleine hoeveelheid bloed bij jezelf kunt afnemen.
2. Het bloedmonster stuur je op en wordt vervolgens geanalyseerd bij een RIVM-erkend laboratorium.
3. Binnen twee werkdagen ontvang je de uitslag en weet je of je antistoffen hebt tegen het coronavirus.