Om de exploderende zorgkosten het hoofd te bieden, moet er worden gekeken of er zorg uit het basispakket kan worden gehaald. Dat stelt de Sociaal-Economische Raad (SER) in een advies aan het ministerie van Volksgezondheid. Daarin komen ook andere zaken aan bod, zoals zorgpersoneel, werkdruk en preventie.

Volgens de SER wordt steeds meer van de zorg gevraagd, omdat we langer leven en hogere eisen stellen aan de kwaliteit. Daarom zijn er in de komende 20 jaar 700.000 extra zorgmedewerkers nodig. Maar wie gaat dat betalen?

Zorguitgaven naar 174 miljard

De laatste jaren komt er alleen maar heel veel zorg bij in de basis zorgverzekering, zoals nieuwe behandelingen en medicijnen. Maar volgens SER-voorzitter Mariëtte Hamer moet er bij het toevoegen van dingen in het basispakket ook gekeken worden naar wat je eruit kunt halen, bijvoorbeeld als iets niet nuttig blijkt te zijn.

Daarbij is ook urgentie geboden, want zegt Hamer: “De zorguitgaven rijzen nu al de pan uit: van 87 miljard naar 174 miljard euro in 2040”. Ook de coronacrisis zorgt er voor dat de kosten nu met een sneltreinvaart toenemen. Die rekening moet ergens van betaald worden.

Verzet

Net als Hamer denkt ook Koen Kuijper van Zorgwijzer dat je als politiek kunt rekenen op heel veel maatschappelijk verzet als je bepaalde zaken uit het basispakket gaat halen. Toch moeten we kritisch blijven kijken naar wat wel en niet wordt vergoed:

Nu is qua behandeling vrijwel alles mogelijk in de zorg, zelfs als het gaat om een zeldzame ziekte waarvoor alleen hele dure medicatie beschikbaar is. Het wordt gewoon door de basisverzekering gedekt. Maar volgens artsen zijn sommige behandelingen erg duur en leveren ze weinig tot geen gezondheidswinst op. Het zou goed zijn om daar kritisch naar te kijken. Laat artsen hierover meedenken en meebeslissen.

Koen Kuijper – Zorgwijzer

Tegelijkertijd stelt Hamer dat de stijging van de zorgkosten niet eens het grootste probleem is. Het aantrekken van nieuw personeel, maar ook het vasthouden van huidig personeel is volgens Hamer de grootste uitdaging. Daar hoort ook meer waardering voor zorgmedewerkers bij.

Medicijnen vs. Behandelingen

Volgens de SER is er nog iets geks aan de hand. Op dit moment worden alle gangbare behandelingen binnen de ziekenhuiszorg standaard vergoed, terwijl er bij geneesmiddelen eerst wordt gekeken wat ze kosten en of ze wel gezondheidswinst opleveren.

De SER stelt daarom dat ook voor medische-specialistische behandelingen moet worden gekeken of deze wel in het pakket thuishoren. Daarbij kun je de vraag stellen volgens het SER: “Willen we deze zorg bieden tegen deze prijs en is er sprake van zinnige zorg?”

Ook nadrukkelijk inzetten op preventieve zorg is een van de aanbevelingen van het SER. Door een gezonde leefstijl te promoten en tijdig in te grijpen bij klachten kunne meer mensen langer en gezonder leven. Dat drukt de kosten. Digitalisering en automatisering kan daarin verder bijdragen. Zo vindt de SER bijvoorbeeld ook dat Nederland moet gaan werken met één elektronisch patiëntendossier voor alle zorg. Een plan dat het eerder niet haalde en 300 miljoen kostte.

Reactie ministerie VWS

Ook het ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is van mening dat de manier waarop de huidige zorg is georganiseerd niet langer houdbaar is. Ze neemt daarom de aanbevelingen van de SER ten harte.

Ook bij andere partijen wordt op korte termijn advies in gewonnen door de overheid. Dit najaar komt er een nota waarin de vormgeving van een nieuw, toekomstbestendig zorgstelsel bekend wordt gemaakt.

Bron: AD