Het RIVM maakt zich zorgen over de opkomst van een nieuwe, dodelijke schimmelinfectie, genaamd ‘Candida auris’, of kortweg: ‘C. Auris’. In de VS zijn er al meerdere mensen aan overleden en ook in Europa worden mensen ziek.

In dit artikel bespreek ik een aantal onderwerpen rondom deze schimmel, bijvoorbeeld:

• Wat de symptomen en klachten zijn
• Hoe je de schimmel kunt oplopen
• Welke groepen mensen risico lopen

Hierbij maak ik gebruik van informatie van het RIVM en andere wetenschappelijke bronnen.

Is er reden tot zorgen?

Hoewel de schimmel nu nog in relatieve kleine aantallen voorkomt, is er wel degelijk reden tot zorgen. Het aantal uitbraken stijgt namelijk snel. De CDC (de Amerikaanse RIVM) geeft aan dat er een forse toename is van het aantal invasieve infecties. In 2022 waren er de Verenigde Staten 61 procent meer gevallen dan in 2021.

De schimmel wordt gezien als een urgente bedreiging, omdat:

• Behandeling of medicatie vaak niet goed helpt.
• Het lastig is om te herkennen en te diagnostiseren
• Het een levensbedreigende infectie kan veroorzaken

35 procent van de patiënten met een ernstige infectie door Candida auris, zoals een infectie in het bloed, hart of de hersenen, komt te overlijden.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC)

Voorbereiden op een uitbraak

Ook in Nederland is men bezorgd over de opkomst van de schimmel. Het RVIM gaat zich daarom voorbereiden op een mogelijk uitbraak van de schimmel in Nederland. Dit gebeurt in samenwerking met het expertisecentrum schimmelinfecties van het Radboud Medisch Centrum in Nijmegen (bron).

Wat zijn de symptomen?

Een infectie met de Candida auris schimmel kent klachten die lijken op een stevige griep.

Meest voorkomende symptomen:

• Koorts
• Rillingen
• Vermoeidheid
• Spierpijn

Er zijn ook gevallen bekend waarbij een geïnfecteerde patiënt geen klachten vertoonde. Zelfs zonder symptomen kan iemand de schimmel bij zich dragen (bron).

De incubatietijd van Candida auris verschilt van patient tot patient.

Hoe kun je Candida auris oplopen?

De Candida auris schimmel wordt overgedragen via contact met besmette patiënten, oppervlakken of apparatuur. Iedereen kan drager worden van de schimmel, maar lang niet iedereen wordt er ook ziek van. De schimmel kan ook buiten het lichaam overleven.

Candida auris komt voornamelijk voor in ziekenhuizen en zorginstellingen.

Diagnose

Als er vermoedens zijn van Candida auris, dan wordt er een bloedonderzoek gedaan of kweek afgenomen van de oksel, lies of bilnaad.

Wie loopt er risico op een infectie?

Voor gezonde mensen is de schimmel over het algemeen niet gevaarlijk. Het lichaam is in staat de schimmel zelf op te ruimen.

Met name patiënten met een verzwakt immuunsysteem lopen risico op een infectie met van Candida auris, zoals:

• Patiënten die net een orgaantransplantatie hebben ondergaan
• Patiënten met een ziekte die het immuunsysteem verzwakt
• Patiënten met meerdere chronische of terugkerende gezondheidsproblemen

Ook patiënten die al langere tijd in het ziekenhuis liggen, een katheter hebben of recent een behandeling hebben ondergaan met antibiotica of antischimmelmedicatie lopen een groter risico op infectie (bron).

Is er een behandeling of vaccin?

Candida auris is erg lastig te bestrijden, blijkt uit onderzoek van het Radboudmc. Zo blijkt de schimmel vrijwel ongevoelig voor veel geneesmiddelen. Een antischimmelmedicijn via een infuus geeft de beste kans om de schimmel tegen te gaan, maar in sommige gevallen blijkt er sprake te zijn van een resistentie.

Er is geen vaccin tegen Candida auris. Het is namelijk een schimmel en geen bacterie of virus.

Krijgen we een lockdown?

De kans op een grootschalige landelijke uitbraak van Candida Auris lijkt daarom zeer klein. De verspreiding en infecties vinden vooral plaats binnen ziekenhuizen en zorginstellingen. Een lockdown lijkt dus niet aan de orde.

De verspreiding van candida auris is niet zo snel als we zien bij virussen zoals corona of het griepvirus.

Jochem Buil, Klinisch microbioloog Radboudumc

Volgens Ferry Hagen van het Westerdijk Fungal Biodiversity Institute zijn er geen maatregelen nodig voor de algemene bevolking. Afstand houden op straat of mondkapjes dragen hebben geen zin. “Wel is het belangrijk dat ziekenhuizen en zorginstellingen maatregelen nemen bij de hygiëne en schoonmaakprocedure”.

Verspreiding voorkomen

De beste manier om een verspreiding te voorkomen, is het goed wassen van de handen. Dit geldt voor zorgmedewerkers, maar ook voor familieleden die op bezoek gaan bij een patiënt in een ziekenhuis of zorginstelling (bron).