30 oktober 2025

Na de verkiezingen: ‘het eigen risico gaat eerder omhoog dan omlaag’

Koen Kuijper

geen reacties

Nu de stemmen zijn geteld en de verkiezingsuitslag (bijna) duidelijk is, lijkt een centrumrechts kabinet met D66, VVD, CDA en JA21 de meest voor de hand liggende optie. De PVV wordt door meerdere partijen uitgesloten en een samenwerking tussen VVD en GL-PvdA is onwaarschijnlijk.

De geplande verlaging van het eigen risico naar 165 euro lijkt daarmee van tafel.

Sterker nog, de kans dat het eigen risico in de toekomst gaat stijgen is ineens een stuk groter geworden.

Verlaging eigen risico terugdraaien

De partijen die nu naar de onderhandelingstafel lijken te gaan, hebben stuk voor stuk laten weten dat de verlaging van het eigen risico naar 165 euro in 2027 wat hen betreft niet doorgaat.

• D66, VVD, CDA en JA21 hebben aangegeven terug te willen naar 385 euro.
• VVD, CDA en JA21 houden zelfs de deur open voor een verhoging naar 440 euro

En dat laatste is geen vergezochte gedachte: het eigen risico is al sinds 2016 niet meer verhoogd. Tegelijkertijd stijgen de zorgkosten in rap tempo door onder andere vergrijzing, meer chronisch zieken en hogere lonen voor zorgpersoneel.

Iets moet die hogere zorguitgaven gaan dekken. Dat kan via een hogere zorgpremie, maar het eigen risico kan hiervoor ook een remmend instrument zijn, stellen de politieke partijen.

Maximumbedrag per behandeling

D66, CDA en VVD willen, volgens hun verkiezingsprogramma en de tv-debatten, wel kijken naar een nieuw model voor het eigen risico, waarbij je per behandeling een maximumbedrag betaalt. D66 noemt bijvoorbeeld 150 euro.

Dat klinkt al een stuk betaalbaarder dan de huidige situatie, waarbij de verzekerde niet meer in één klap 385 euro (of straks 440 euro) hoeft te verstoken vanwege een dure pechmaand.

Bevriezen of uitbreiden basispakket

Dan is er ook nog de discussie over het bevriezen of het uitbreiden van het basispakket. Ook op dit punt zie je dat de partijen die nu aan zet lijken te zijn, allemaal kiezen voor een strenger beheer, zo blijkt uit de standpunten. Nieuwe behandelingen en medicijnen zouden er niet automatisch in moeten komen, wat kosten bespaart en de groei van de zorguitgaven afremt.

Volgens de grote winnaar van de verkiezingen, D66, kan er zelfs zo’n 7,7 miljard euro worden bespaard door kritischer naar het basispakket te kijken. De partij stelt daarbij dat als er iets nieuws in komt, er ook iets anders uit moet.

Harde realiteit

Voor chronisch zieken, mensen met een laag inkomen en gezinnen met structurele zorgkosten, is het gewoon weer stress aan de keukentafel. Het debat over solidariteit in de zorg laait straks opnieuw op.

Wie hoopte op een lager eigen risico of uitbreiding van het basispakket in de komende jaren, doet er goed aan de verwachtingen laag te houden. Het lijkt veel realistischer dat we opnieuw aan de hogere kant van het eigen risico belanden en dat het basispakket eerder soberder dan royaler wordt.

Binnenkort is er meer bekend over de nieuwe zorgpremie in 2026. De verwachting is dat deze met zo’n 3 tot 4 euro per maand stijgt.

De laatste ontwikkelingen voor het komende jaar volg je hier.