Zorgwijzer: keelontsteking
Een keelontsteking of keelpijn kan erg vervelend zijn, maar is meestal niet ernstig. Zowel volwassenen als kinderen kunnen er last van hebben, maar de symptomen en aanpak kunnen verschillen.
In deze Zorgwijzer kom je alles te weten over keelontsteking en keelpijn, zoals:
- Welke symptomen erbij passen
- Of een keelonsteking besmettelijk is
- Hoe je keelpijn kunt voorkomen
- Wat helpt tegen keelpijn
We duiken er gelijk in.
Wat is een keelontsteking?
Bij een keelontsteking zijn de slijmvliezen in de keel ontstoken. De binnenkant van je keel is dan pijnlijk en geïrriteerd.
In de meeste gevallen is een verkoudheidsvirus, griepvirus of coronavirus (Covid) de oorzaak van een keelontsteking. Ook bacteriën en schimmels kunnen een keelinfectie veroorzaken.
Soms kan hooikoorts een rol spelen. In zeldzame gevallen wordt keelpijn veroorzaakt door het Pfeiffervirus of een soa.
Ontsteking keelamandelen
Soms zijn ook je keelamandelen (tonsillen) ontstoken. Die zitten achterin je keel en spelen een belangrijke rol in je afweer tegen ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën. Als er veel ziekteverwekkers tegelijk in je keel komen, kunnen ze ontstoken raken.
Wat zijn de symptomen van een keelontsteking?
Een keelontsteking kan gepaard gaan met de volgende symptomen:
- Pijn of branderigheid in de keel
- Pijn bij het slikken of praten
- Opgezwollen lymfeklieren in je hals
- Opgezwollen keelamandelen
- Koorts
- Hoesten
- Slijm in de keel
- Heesheid
- Oorpijn
Keelpijn of keelontsteking?
Keelpijn hoeft niet direct een keelontsteking te betekenen. De pijn kan ook ontstaan als gevolg van een virale infectie, zoals verkoudheid of griep. Ook kan keelpijn het gevolg zijn van roken of overbelasting van de stembanden.
Normaal gesproken gaat de pijn binnen een paar dagen over. Als je veel rookt, zingt, schreeuwt of praat kunnen de klachten langer aanhouden.
Als de keelpijn niet binnen een week overgaat, je hevige keelpijn ervaart of je zorgen maakt over bepaalde klachten, neem dan contact op met de huisarts.
Is een keelontsteking besmettelijk?
Ja, dat komt omdat een keelontsteking meestal wordt veroorzaakt door een virus. Virussen kunnen door middel van hoesten of niezen (druppeltjes in de lucht) worden overgedragen aan anderen.
Besmetting van anderen kan zoveel mogelijk voorkomen worden door:
- Te hoesten of niezen in een papieren zakdoek of de elleboog
- Frisse lucht (ventilatie) in huis
- Goed handen te wassen
- Vermijden van nauw contact met mensen die al ziek zijn.
Een keelontsteking en/of keelpijn die wordt veroorzaakt door roken, keelschrapen of droge lucht inademen is niet besmettelijk.
Wat zijn de risicofactoren?
De kans op een keelontsteking is groter bij een verlaagde weerstand, bijvoorbeeld als gevolg van stress of een andere aandoening.
Tenslotte kunnen ook de onderstaande factoren het risico op een (chronische) keelontsteking vergroten:
- Roken
- Luchtvervuiling
- Alcoholgebruik
- Overbelasting van de stem
Kan je keelpijn voorkomen?
Keelpijn kun je voorkomen door:
- Gezond en gevarieerd te eten
- Niet te roken en te matigen met alcohol
- Genoeg te drinken: water helpt om bacteriën weg te spoelen en uitdroging van de keel te voorkomen
- Te zorgen voor voldoende ontspanning
- Voldoende nachtrust te nemen
Hieronder een visueel overzicht van negen tips bij het voorkomen en aanpakken van keelpijn of een keelontsteking.
Wat helpt tegen keelpijn?
Veel mensen vragen zich af wat te doen bij keelpijn.
Gelukkig zijn er verschillende manieren om keelpijn te verzachten/te verhelpen.
Hulpmiddelen
Er zijn verschillende middelen verkrijgbaar die keelpijn kunnen verzachten of zelfs verhelpen. Raadpleeg je drogist of apotheker.
Zuigtabletten, zoals Strepsils of Trachitol, bieden vaak snelle verlichting, vooral wanneer ze gebruikt worden in combinatie met een pijnstiller zoals paracetamol. Je kunt ook een keelpastille of waterijsje nemen om de ergste pijn wat te verzachten.
Lees bij het gebruik van medicijnen, supplementen of zelfzorgmiddelen altijd de bijsluiter.
Twijfel over het gebruik van een medicijn? Neem dan contact op met je arts of apotheker.
Natuurlijke middelen
Sommigen hebben baat bij bepaalde natuurlijke middelen, zoals:
- Kamille thee
- Pepermuntolie (niet voor jonge kinderen)
- Honing (niet voor jonge kinderen)
Beginnende keelpijn
Heb je te maken met beginnende keelpijn? Dan kun je het erger worden vaak voorkomen.
De volgende tips komen daarbij van pas:
- Neem een zuigtablet, keelpastille of één van de bovenstaande natuurlijke middelen
- Neem genoeg rust en belast je stem zo min mogelijk
- Drink genoeg en eet gezond
Is er een behandeling bij een keelontsteking?
Er is helaas geen behandeling waardoor je eerder van je keelpijn/keelontsteking afkomt. Het belangrijkste is om rust te houden en voldoende te drinken.
De klachten gaan meestal vanzelf binnen tien dagen over, meldt KNO Medisch Centrum.
Neem contact op met de huisarts als:
- De keelpijn niet binnen week overgaat; of
- De keelpijn erger wordt; of
- Als je je mond niet meer goed kan openen; of
- Als het niet lukt om vloeibaar /vocht te slikken/drinken; of
- Als je je erg ziek voelt
Je huisarts kan bijvoorbeeld ibuprofen of diclofenac voorschrijven om de pijnklachten aan te pakken. Als de keelinfectie wordt veroorzaakt door een bacterie of als klachten langer aanhouden (of ernstig zijn) kan de arts soms antibiotica voorschrijven.
Kinderen: keelontsteking en keelpijn
Ook voor (jonge) kinderen is keelpijn of een keelontsteking vervelend. Maar ook hier geldt dat de klachten meestal vanzelf over gaan.
Symptomen
Bij jongere kinderen is het vaak niet duidelijk of ze last hebben van keelpijn of een keelontsteking
Denk je dat jouw kind last heeft van keelpijn?
Dan kun je dit vaak merken aan:
- Dat je kind vaker huilt dan normaal
- Dat je kind 's nachts onrustig is
- Dat je kind niet of weinig drinkt
- Dat je kind koorts heeft
- Dat je kind een rode keel heeft of dikke klieren
Bel direct de huisarts of huisartsenpost als:
- Als je kind erg ziek of benauwd is of met geluid ademt (zoals piepen of gieren)
- Als je kind een blauwe kleur krijgt
- Als je kind niet meer drinkt of slikt
- Als je kind heel erg kwijlt
- Als je kind zijn of haar mond niet meer open kan krijgen
- Als je je zorgen maakt over de situatie
Oorzaak
Ook bij kinderen wordt keelpijn vaak veroorzaakt door een verkoudheidsvirus of een ander virus. Soms kan een bacteriële infectie de oorzaak zijn.
Wat kun je doen?
Als je kind een keelontsteking heeft of last heeft van keelpijn kun je het volgende doen:
- Regelmatig je kind iets te drinken geven, bijvoorbeeld een klein slokje koud water
- Laat je kind op iets zuigen, zoals een waterijsje of een zuigtabletje
- Bij veel pijn kun je een pijnstiller toedienen, bijvoorbeeld paracetamol via een zetpil
- Zorg voor afleiding, bijvoorbeeld met een spelletje doen of boekje lezen
- Zorg voor voldoende rust, maar in bed blijven hoeft niet
Meer informatie over kinderen en keelpijn, bijvoorbeeld over hoe het verder gaat als uw kind een keelontsteking heeft, vind je op thuisarts.nl.
Behandeling
Bij kinderen met meerdere ernstige keelontstekingen in korte tijd kan worden overwogen om de keelamandelen operatief te laten verwijderen.
De voor- en nadelen hiervan kun je bespreken met de huisarts of een kinderarts.
Bronnen
Voor het samenstellen van deze Zorgwijzer is gebruik gemaakt van onderstaande bronnen:
- Thuisarts.nl
- Knomc.nl
- Healthline.com
Deze Zorgwijzer is op 18 maart 2024 gecontroleerd door I. Herrings, huisarts.
Disclaimer
De informatie in dit artikel wordt beschikbaar gesteld met als enig doel behulpzame informatie te verstrekken aan bezoekers. Deze informatie heeft geen therapeutische of diagnostische waarde noch is deze informatie bedoeld als vervanging van diensten, informatie of gegevens van artsen, specialisten of andere gediplomeerden en professionals. Medisch advies, medische vragen, klachten of symptomen behoren besproken te worden met een gediplomeerd arts of professional.
Samenstellers van de zorgwijzers noch Zorgwijzer.nl stelt zich op geen enkele manier aansprakelijk voor de volledigheid, juistheid of effectiviteit van informatie op zorgwijzer.nl. Het gebruik van de informatie is op volledige verantwoordelijkheid en risico van de gebruiker.
