Welke zorgkosten zijn aftrekbaar?

Veel zorgkosten zijn aftrekbaar bij de aangifte inkomstenbelasting. Denk daarbij aan bepaalde medicijnen, hulpmiddelen, reiskosten of ziektekosten die niet door de zorgverzekeraar worden vergoed.

Aftrek van deze 'specifieke zorgkosten' kan interessant zijn voor mensen die relatief veel gebruik maken van zorg, zoals chronisch zieken, gehandicapten of ouderen. Dat komt omdat zij dan minder belasting hoeven te betalen.

Maar welke aftrekbare zorgkosten zijn er precies en onder welke voorwaarden mag je van deze regeling gebruik maken?

Overzicht aftrekbare zorgkosten 2023

Een overzicht van verschillende zorgkosten die niet, deels of volledig aftrekbaar zijn bij de aangifte inkomstenbelasting 2023:

Soort zorgkostenFiscaal aftrekbaar
Premies en eigen bijdragen:
Zorgpremie (basispremie en aanvullende premie)Nee
Verplicht of vrijwillig eigen risicoNee
Eigen bijdrage (Zorgverzekeringswet)Nee
Eigen bijdrage voor Wmo, Jeugdzorg of WlzNee
Geneeskundige zorg:
Verpleging in een ziekenhuis of andere instellingJa, volledig
Behandeling bij een huisarts, tandarts, therapeut of specialistJa, volledig
Behandeling onder begeleiding en op voorschrift van een artsJa, volledig
Alternatieve geneesmiddelen en geneeswijzen, op voorschrift van een artsJa, volledig
Behandeling bij paramedicus zonder doorverwijzing artsJa, onder voorwaarden1
Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) voor minderjarigenNee
Dyslexiezorg voor minderjarigenNee
Voorgeschreven (homeopathische) middelen/medicijnen door een artsJa, volledig
Ivf vruchtbaarheidsbehandelingenDeels, onder voorwaarden2
Combinatietest of NIPTNee
Hulpmiddelen:
GehoorapparatenJa, onder voorwaarden3
Steunzolen, kunstgebit, protheseJa, volledig
Rollator, krukken en andere loophulpmiddelenNee
Rolstoel of scootmobielDeels (alleen afschrijving)
Medische aanpassingen aan woning (bijvoorbeeld een traplift)Nee
Medische aanpassingen aan auto of fietsJa, volledig
ReisvaccinatiesJa, volledig
Ziekenvervoer:
Vervoer naar een arts, specialist of ziekenhuisJa, gemaakte kosten per km aftrekbaar
Stijging in vervoerskosten vanwege handicap of (chronische) ziekteJa, volledig
Vervoer in het kader van ziekenbezoekJa, onder voorwaarden4
Overig:
Extra kleding en beddengoedJa, onder voorwaarden5
Extra gezinshulp vanwege invaliditeit of (chronische ziekte)Ja, onder voorwaarden6
Kosten dieetJa, onder voorwaarden7

Voorwaarden

Als je van plan bent zorgkosten af te trekken, houd dan rekening met voorwaarden die er kunnen gelden. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen algemene voorwaarden en specifieke voorwaarden.

Algemene voorwaarden

  • Zorgkosten zijn alleen aftrekbaar als deze zijn gemaakt in verband met een ziekte, beperking of invaliditeit.
  • De zorgkosten die worden afgetrokken, bijvoorbeeld voor de inkomstenbelasting 2023, zijn ook gemaakt in dat jaar (2023).
  • Alleen (het deel) ziektekosten waarvoor de verzekerde/cliënt geen vergoeding ontvangt, op basis van een verzekering of regeling, zijn aftrekbaar.
  • Bepaalde tegemoetkomingen hoeven niet van het aftrekbare bedrag te worden afgehaald, namelijk de tegemoetkoming van het CAK (chronisch zieken en gehandicapten), UWV (bij arbeidsongeschiktheid) en die van de Belastingdienst (voor specifieke zorgkosten).

Specifieke voorwaarden

1. Behandeling paramedicus

Alleen behandelingen met een medisch karakter bij de volgende paramedici zijn aftrekbaar:

  • Fysiotherapeut, oefentherapeut diëtist, ergotherapeut, logopedist, huidtherapeut, mondhygiënist, podotherapeut en orthopist.

2. Vruchtbaarheidsbehandelingen (ivf)

De volgende kosten zijn niet aftrekbaar:

  • Ivf-behandeling bij vrouwen van 43 of ouder
  • De kosten voor de eerste twee ivf-behandelingen bij vrouwen jonger dan 38 waarbij er per poging meer dan 1 embryo is teruggeplaatst.

3. Gehoorapparaten

Sommige zorgkosten zijn aftrekbaar bij de aanschaf van een gehoorapparaat, namelijk:

  • Als er een meerprijs van het toestel is ontstaan vanwege de wens voor een ander, maar duurder apparaat, waarbij de functionele eisen beter waren.
  • Als het gehoorapparaat vanwege (vergoedings-)redenen helemaal zelf betaald moet worden. Dan mogen vaak alle kosten worden afgetrokken.

Raadpleeg de belastingdienst voor de specifieke voorwaarden.

4. Vervoer bij ziekenbezoek

Reiskosten in het kader van ziekenhuisbezoeker zijn aftrekbaar als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:

  • Jij en de zieke samen een huishouden (hebben/hadden)
  • Er regelmatig bezoek plaatsvindt
  • De zieke langer dan één maand in het ziekenhuis ligt in verband met eenzelfde ziekte/aandoening.
  • De tijd tussen verpleegperioden is maximaal 4 weken
  • De reisafstand (enkele reis) is minimaal 10 kilometer
  • Voor een auto mag maximaal 0,21 euro (2023) per kilometer worden afgetrokken
  • Bij vervoer op een andere manier mogen de werkelijk gemaakte kosten worden afgetrokken

5. Extra kleding en beddengoed

De kosten voor extra kleding en beddengoed zijn alleen aftrekbaar als:

  • De kosten rechtstreeks het gevolg zijn van een ziekte of invaliditeit
  • De ziekte (waarschijnlijk) minimaal 1 jaar duurt

In dit geval zijn er vaste bedragen die afgetrokken mogen worden. Dit is maximaal 310 of 775 euro (2023).

Raadpleeg de belastingdienst voor de specifieke voorwaarden.

6. Extra gezinshulp

Alleen onder de volgende voorwaarden is extra gezinshulp aftrekbaar:

  • Er is sprake van gezinshulp vanwege ziekte of invaliditeit
  • Op de rekeningen of factuur staat tenminste de datum, het bedrag en de naam, adres en woonplaats van de instantie die de gezinshulp organiseert

Raadpleeg de belastingdienst voor de specifieke voorwaarden.

7. Dieetkosten

Er gelden vaste aftrekbare bedragen, afhankelijk van het nodige dieet. Kijk hiervoor op de dieetlijst.

Aftrek zorgkosten berekenen

Voordat er wordt besproken hoe men de specifieke zorgkosten kan berekenen, wordt  er eerst ingegaan op twee belangrijke begrippen die belangrijk zijn bij de berekening, namelijk het 'drempelbedrag' en de 'verhoging specifieke zorgkosten'.

Drempelbedrag

Om zorgkosten af te mogen trekken moet iedereen een (minimum) bedrag kwijt zijn. Dit noemt men het drempelbedrag. Alleen het deel zorgkosten hoger dan het drempelbedrag mag je aftrekken.

Als je een fiscale partner hebt, gelden de volgende drempelbedragen (2023):

InkomenDrempelbedrag
Tot € 17.206€ 298
Tussen € 17.206 en € 45.6951,65% van het inkomen
Meer dan € 45.696€ 753 + 5,75% van het gedeelte van het inkomen dat uitkomt boven € 45.695

Als je zelfstandig bent, en dus geen fiscale partner hebt, gelden de volgende bedragen:

InkomenDrempelbedrag
Tot € 8.603€ 149
Tussen € 8.603 en € 45.6951,65% procent van het inkomen
Meer dan € 45.696€ 753 + 5,75% van het gedeelte van het inkomen dat uitkomt boven € 45.695

Verhogen specifieke zorgkosten

Als het inkomen - totaal box 1, 2 en 3 zonder persoonsgebonden aftrek - lager is dan een bepaald bedrag, mag het totaal aan specifieke zorgkosten worden verhoogd. In feite mag er dan meer worden afgetrokken dan dat er eigenlijk is betaald aan zorgkosten. Hiervoor gelden wel bepaalde voorwaarden:

  • Er wordt rekening gehouden met het inkomen van de fiscale partner
  • Zorgkosten voor geneeskundige- en heelkundige hulp en reiskosten bij ziekenbezoek tellen niet mee voor het bepalen van de verhoging

Het percentage waarmee de specifieke zorgkosten verhoogd mogen worden hangt af van de leeftijd en het inkomen (2023):

Inkomen en AOW leeftijdVerhoging specifieke zorgkosten
€ 38.703 of lager en AOW-leeftijd is niet bereikt40 procent (dus factor 1,4)
€ 38.703 of lager en AOW-leeftijd is wel bereikt113 procent (dus factor 2,13)
€ 38.703 of hoger, ongeacht AOW-leeftijd wel of niet bereiktGeen verhoging

Berekenen aftrekbare bedrag

Het berekenen van de aftrekbare ziektekosten gaat relatief eenvoudig en kan via de digitale aangifte inkomstenbelasting automatisch worden gedaan. Bij de handmatige berekening komen vier stappen aan bod:

  1. Het bepalen van de ziektekosten die je mag aftrekken. Noteer de bedragen overzichtelijk op papier of in een excel-formulier
  2. Houd rekening met de 'verhoging specifieke zorgkosten' en tel deze (wanneer je daar recht op hebt) op bij jouw kosten
  3. Trek het 'drempelbedrag' af van het totale bedrag aan specifieke zorgkosten af.
  4. Het overgebleven bedrag kan worden ingevuld bij de belastingaangifte
  5. Bij een digitale aangifte wordt de aftrek automatisch berekend.

Welk percentage je kunt aftrekken bij de aangifte inkomstenbelasting hangt af van het belastingtarief waar je in valt.

Disclaimer

Deze pagina heeft betrekking op het jaar 2023. Voor de specifieke en bindende regels en voorwaarden rondom de aftrek van specifieke zorgkosten kan men terecht op de website van de belastingdienst.

Zorgwijzer streeft ernaar om al de gegevens die zijn verzameld, zo nauwkeurig mogelijk weer te geven. Aan de verstrekte informatie kunnen echter geen rechten worden ontleend. Wij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onjuistheden die op onze website gepubliceerd zijn.