Zorgwijzer: kalium en kalium tekort

Dit is de meest complete gids over kalium.

Dus als je wilt weten:

• Wat kalium is en waar het goed voor is
• In welke voeding kalium zit
• Hoeveel kalium je nodig hebt
• Wanneer er sprake is van een kaliumtekort

Lees dan direct verder.

Wat is kalium?

Kalium is een mineraal dat het lichaam nodig heeft voor belangrijke processen, zoals:

• Aanmaak van glycogeen (dat nodig is voor energieopslag)
• Aanmaak van eiwitten
• Regelen van de vochtbalans en bloeddruk
• Impulsoverdracht in de zenuwen, zodat spieren zich kunnen samentrekken

In het lichaam fungeert Kalium namelijk als elektrolyt, wat betekent dat het stroom kan geleiden.

Waar zit kalium in?

Er zijn veel verschillende soorten voeding waar kalium in zit, zoals fruit, groenten, zuivel en brood. Er bestaan ook speciale zoutmengsels waar kalium in zit.

Een aantal voorbeelden van voedingsmiddelen met kalium:

Fruit

Overzicht van fruit dat rijk is aan kalium:

Groenten

De onderstaande groenten zijn rijk aan kalium:

*Gekookt

Overige voeding

Andere voedingsmiddelen waar kalium in zit:

Leuk om te weten:

Een klein deel van het kalium dat in voeding zit, is radioactief. Gelukkig is de straling die hier vanaf komt dusdanig laag dat het geen gevaar vormt.

Hoeveel kalium heb je nodig?

Volwassenen hebben dagelijks 3.500 milligram (mg) aan kalium nodig. Dit de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid (ADH). Voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven geldt het advies van 3.100 mg. Ook voor kinderen gelden anderen normen.

Het lichaam regelt overigens zelf (in de nieren) dat er niet te veel of te weinig kalium in het bloed zit. Een overschot wordt via de nieren afgevoerd en uitgeplast. Bij een tekort houdt het lichaam zoveel mogelijk kalium vast.

Kaliumwaarde

De normaalwaarde van kalium in het bloed ligt tussen de 3,5 en 5,1 millimol per liter. Via een bloedtest kan achterhaald worden of er sprake is van een tekort of een teveel aan kalium.

Wat is een kaliumtekort?

Er is sprake van een tekort aan kalium als er een te laag kaliumgehalte in het bloed zit. Dit komt met name voor bij mensen die plaspillen gebruiken. Gelukkig gaat het meestal om een mild tekort, zonder serieuze klachten.

Een kaliumtekort wordt ook wel hypokaliëmie genoemd.

Het risico op een tekort aan kalium is het grootst als je in korte tijd veel vocht verliest, bijvoorbeeld:

• Als je veel moet braken
• Als je ernstige diarree hebt
• Bij gebruik van laxeermiddelen of plasmiddelen (plaspillen)

Verder hebben mensen met ontregelde diabetes een verhoogd risico op een kaliumtekort. Ook bij eenzijdige voeding, een eetstoornis of ondervoeding kan een kaliumtekort ontstaan.

Symptomen tekort

Bij een ernstig tekort aan kalium kun je te maken krijgen met de volgende symptomen:

• Spierzwakte
• Vermoeidheid
• Constipatie
• Verminderde eetlust
• Misselijkheid
• Malaise

Natuurlijk kunnen deze klachten ook op iets anders wijzen. Neem contact op met je huisarts als je klachten hebt of je je zorgen maakt over een mogelijk tekort.

Symptomen overschot

Een te hoog kaliumgehalte in het bloed (hyperkaliëmie) kan gevaarlijk zijn. Daarom is het belangrijk dat de bloedkaliumspiegel binnen het juiste bereik blijft. De nieren helpen bij het reguleren van het juiste kaliumgehalte.

Een verstoorde nierfunctie kan het kaliumgehalte tot hoge niveaus laten stijgen, wat kan leiden tot een overschot aan kalium. Dit kan spierzwakte, hartritmeproblemen en zelfs een hartstilstand tot gevolg hebben. Leeftijd, diabetes, hartfalen en sommige aandoeningen hebben invloed op de nierfunctie. 

Hoe kun je een tekort aan kalium voorkomen?

Met gezonde en gevarieerde voeding (schijf van 5) kun je een kaliumtekort voorkomen. Dat betekent: voldoende groenten, fruit, zuivel en volkorenproducten. Ook in noten en pinda's zit kalium.

Heb ik een kaliumsupplement nodig?

Het is doorgaans niet nodig om een kaliumsupplement te slikken, tenzij je arts of diëtist dit aanraadt of voorschrijft. Neem contact op met de huisarts als je twijfelt over je kaliuminname.

Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als:

• Je nieren niet goed werken
• Als je plaspillen slikt
• Als je een eetstoornis hebt

Bronnen

• Kalium in voeding: MyFoodData.com via U.S. Department of Agriculture (USDA)
• Voedingscentrum.nl
• Nieren.nl

Disclaimer

De informatie in dit artikel wordt beschikbaar gesteld met als enig doel behulpzame informatie te verstrekken aan bezoekers. Deze informatie heeft geen therapeutische of diagnostische waarde noch is deze informatie bedoeld als vervanging van diensten, informatie of gegevens van artsen, specialisten of andere gediplomeerden en professionals. Medisch advies, medische vragen, klachten of symptomen behoren besproken te worden met een gediplomeerd arts of professional.

Samenstellers van de zorgwijzers noch Zorgwijzer.nl stelt zich op geen enkele manier aansprakelijk voor de volledigheid, juistheid of effectiviteit van informatie op zorgwijzer.nl. Het gebruik van de informatie is op volledige verantwoordelijkheid en risico van de gebruiker.

Was deze informatie nuttig?

Ja Nee

Vertel ons waarom, en wat wij eventueel kunnen verbeteren.

Plaats hier uw opmerking.

Reactie versturen