Aften in de mond: wat te doen? (voorkomen en behandelen)
Zo'n 1 op de 5 mensen heeft wel eens last van aften. Ze zijn vervelend en meestal pijnlijk. Ze zitten in de mond, bijvoorbeeld aan de binnenkant van je wangen of lippen.
Gelukkig kun je er wat tegen doen.
In deze Zorgwijzer komt aan bod:
- Wat aften eigenlijk zijn en hoe ze ontstaan
- Wat de symptomen zijn die bij aften horen
- Wat je kunt doen tegen aften en hoe je ze kunt voorkomen
Wat is een afte?
Wat is een afte eigenlijk en hoe kun je er een herkennen?
Een afte is een wit- of grijskleurig blaasje in de mond met een rode rand. Meestal zijn ze rond- of ovaalvormig met een grootte van circa 2 tot 5 millimeter.
Een voorbeeld van hoe een afte eruit ziet:
Soms is het zweertje groter dan 5 millimeter. Die zijn dan meestal wat pijnlijker. Ook het herstel duurt dan wat langer.
Waar komen aften voor?
Aften komen doorgaans voor op één of meer van deze plekken in de mond:
- Op je wangen
- Op je onderlip of bovenlip
- Onder je tong
Minder vaak komen de aften voor:
- Op je gehemelte
- Achterin je keel
- Op je tandvlees
Aften komen naar verhouding iets vaker voor bij mensen onder de 40 jaar oud.
Hoe ontstaan aften?
Het is niet altijd duidelijk hoe en waarom aften ontstaan. Volgens Mayoclinic kunnen er verschillende factoren aan ten grondslag kunnen liggen.
Mogelijke triggers zijn:
- Wondjes in de mond, bijvoorbeeld als gevolg van bijten op je wang
- Gebitsproblemen of slechte mondhygiëne
- Verandering in je hormoonhuishouding, bijvoorbeeld als je ongesteld of zwanger bent
- Overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen, zoals kaas, chocola, noten of eieren
- Bijwerkingen van medicatie
- Een tekort aan bepaalde vitaminen (foliumzuur, B12) en/of ijzer
- Emotionele stress
- Erfelijke aanleg
In zeldzamere gevallen kan een chronische aandoening, zoals coeliakie (glutenintolerantie) of de ziekte van Crohn, de oorzaak zijn van de aften. Deze aandoeningen tasten namelijk de algehele conditie aan, waardoor de mond gevoeliger wordt voor infecties.
Als je regelmatig last hebt van aften, is het verstandig om met je huisarts contact op te nemen.
Wat zijn de symptomen van aften?
Aften zijn vooral vervelend, maar niet gevaarlijk of besmettelijk.
Ze geven de volgende klachten:
- Irritatie in de mond
- Pijn in de mond (tijdens praten, eten of je tanden poetsen)
- Koorts (soms)
Verloop
Zonder behandeling gaan de blaasjes weg binnen één tot twee weken. De pijn verdwijnt meestal al wat sneller.
Soms zijn aften hardnekkig en komen ze om de zoveel tijd veel terug.
Hoe kan ik aften voorkomen?
De volgende tips kunnen helpen bij het voorkomen van aften:
- Vermijd voedsel dat irritatie geeft in je mond, zoals bepaald fruit, chips, nootjes of chocola
- Beperk pittig of gekruid eten en zure dranken
- Eet en kauw in een rustig tempo (daarmee verklein je de kans dat je op je wang of tong bijt)
- Zorg voor een goede hygiëne van je gebit: dus goed poetsen en flossen
- Laat je gebit controleren op scherpe randjes die wondjes zouden kunnen veroorzaken
Als je vermoed dat de aften het gevolg zijn van een vitaminen- of mineralentekort, zou je kunnen overwegen om een supplement te gebruiken met verschillende vitaminen en mineralen.
Belangrijk:
Lees bij het gebruik van supplementen altijd de productinformatie en informatie over het aanbevolen gebruik. Raadpleeg bij twijfel je diëtist of drogist.
Dagboekje
Een slimme tip van Thuisarts.nl is om een klein dagboekje bij te houden.
Hierin schrijf je:
- Wanneer de aften ontstaan en weer weggaan
- Wat je iedere dag eet en drinkt en welke medicijnen je gebruikt
Misschien kan je een verband ontdekken met je eetpatroon en het ontstaan van de aften.
Wat te doen tegen aften?
Een mondgel met lidocaïne kan helpen tegen de pijn van aften. Deze kun je aanbrengen met een wattenstaafje. Dit middel is verkrijgbaar bij de drogist.
Verder kan het laten smelten van een paracetamol in de mond (op de plek van de afte) helpen tegen de pijnklachten. Dit kan eventueel met sinaspril (paracetamol met smaak).
De aften sneller laten genezen?
Dit helpt in elk geval niet:
- Aan de aften zitten of eraan krabben
- Met je tong over de afte heen wrijven
- De afte doorprikken
- Gebruik van mondspoeling, crème met chloorhexidine, hormonen of antibiotica.
Behandeling
Vaker last van terugkerende aften of een afte die niet geneest?
Dan is het raadzaam om even langs je huisarts te gaan. Hij of zij kan helpen zoeken naar de oorzaak van je klachten en indien nodig een middel voorschrijven om de pijn te verzachten.
Dit dossier is gecontroleerd door I. Herrings, huisarts.
Bronnen
Deze Zorgwijzer is samengesteld met behulp van de onderstaande bronnen:
- Healthline.com
- Cleveland Clinic
- Thuisarts
Disclaimer
De informatie in dit artikel wordt beschikbaar gesteld met als enig doel behulpzame informatie te verstrekken aan bezoekers. Deze informatie heeft geen therapeutische of diagnostische waarde noch is deze informatie bedoeld als vervanging van diensten, informatie of gegevens van artsen, specialisten of andere gediplomeerden en professionals. Medisch advies, medische vragen, klachten of symptomen behoren besproken te worden met een gediplomeerd arts of professional.
Samenstellers van de zorgwijzers noch Zorgwijzer zelf stelt zich op geen enkele manier aansprakelijk voor de volledigheid, juistheid of effectiviteit van informatie op Zorgwijzer.nl. Het gebruik van de informatie is op volledige verantwoordelijkheid en risico van de gebruiker.
