In de Zorgverzekeringswet is vastgelegd dat alle basisverzekeringen dezelfde zorg moeten dekken. Desondanks worden veel Nederlanders nog steeds onaangenaam verrast door rekeningen die ze geheel of gedeeltelijk zelf moeten betalen.

Dit gebeurt vaak wanneer een zorgverzekeraar beperkingen oplegt, bijvoorbeeld in de keuze van zorgaanbieders of in de vergoeding van zorg door niet-gecontracteerde aanbieders. Dit probleem doet zich vooral voor bij de ‘goedkopere’ zorgverzekeringen.

Zorgwijzer zocht daarom voor je uit welke zorgverzekeringen in 2024 een addertje onder het gras hebben en waar je als patiënt tegenaan kunt lopen.

Ruim de helft

Uit het onderzoek blijkt dat in 2024 maar liefst 37 van de 64 basisverzekeringen één of meerdere beperkende voorwaarden heeft. Dat is 57 procent van alle verzekeringen.

Deze basispolissen vind je terug bij de onderstaande 21 verzekeraars en labels:

Benieuwd wie bij wie hoort? Check dan hier onze infographic.

Om welke beperkingen gaat het?

Zorgwijzer heeft ook onderzocht welke soorten beperkingen er kunnen optreden.

Een overzicht van de zes categorieën:

1. Beperkte keuze gecontracteerde ziekenhuizen
2. Alleen contract met gespecialiseerde ziekenhuizen
3. Lage vergoeding voor zorgaanbieder zonder contract (< 70%)
4. Beperkt aantal leveranciers voor hulpmiddelen
5. Beperkte afspraken bij GGZ-zorgaanbieders

1. Beperkte keuze gecontracteerde ziekenhuizen

De meest ingrijpende beperking die werd aangetroffen, is de beperking in het aantal gecontracteerde ziekenhuizen voor planbare zorg.

Bij de onderstaande drie budgetpolissen is het aanbod ziekenhuizen waar je terecht kunt voor volledige vergoeding beduidend minder dan bij alle andere basisverzekeringen:

1. Aevitae – Natura Select
2. De Christelijke zorgverzekeraar – Principe Polis Budget
3. Zilveren Kruis – Basis Budget

Wanneer je een zorgpolis hebt die beperkingen stelt aan de keuze van ziekenhuizen, loop je het risico extra kosten te moeten betalen bij ziekenhuizen die niet onder contract staan bij jouw zorgverzekeraar.

Voorbeeld

Stel, je hebt last van aanhoudende rugpijn en je huisarts adviseert een MRI-scan in het ziekenhuis. Het ziekenhuis heeft echter geen contract met jouw zorgverzekeraar. In dat geval ben je zelf verantwoordelijk voor een deel van de kosten, wat vaak neerkomt op ongeveer 30% van de totale factuur.

Het is daarom essentieel om bij dit soort zorgverzekeringen zelf na te gaan of de zorgaanbieder waar je naartoe wordt verwezen volledig is gedekt.

Er zijn uitzonderingen waarbij de kosten wel volledig gedekt worden in elk ziekenhuis, zoals bij spoedeisende hulp, kindergeneeskundige zorg en bevallingen die medisch noodzakelijk zijn.

2. Alleen contract met gespecialiseerd ziekenhuis (bepaalde behandelingen)

Sommige zorgverzekeraars kiezen ervoor om voor bepaalde aandoeningen en behandelingen alleen met zogenaamd gespecialiseerde ziekenhuizen een contract te sluiten.

Het aantal ziekenhuizen waar je volledig wordt vergoed, is dan beperkt voor bepaalde soorten behandelingen.

Een voorbeeld van hoe dit eruit ziet in de voorwaarden van de polis.

Volgens Zorgverzekeringskaart.nl vind je dit type beperking terug in 31 naturapolissen, namelijk die van van CZ, CZdirect, De Christelijke zorgverzekeraar, De Friesland, FBTO, IZA, IZZ, Interpolis, Just, UMC, United Consumers, Univé, VGZ, VGZ Bewuzt, ZEKUR, ZieZo en Zilveren Kruis.

Voor welke klachten en behandelingen het aantal gecontracteerde aanbieders gelimiteerd is, hangt af van het concern.

3. Lage vergoeding voor zorgaanbieder zonder contract

Er zijn in 2024 tien basisverzekeringen die bij zorgverleners zonder contract minder dan 70 procent vergoeden van de prijs die is afgesproken met andere zorgverleners (die wel een contract hebben).

Een overzicht van deze polissen, inclusief het percentage dat wordt gedekt:

1. Anderzorg Basisverzekering – 60 tot 100 procent
2. CZdirect Natura – 65 procent
3. FBTO Basis – 65 procent
4. IZZ Basisverzekering, Variant Bewuzt – 60 procent
5. Just Basic – 60 procent
6. Menzis Basis Voordelig – 65 en 100 procent
7. UnitedConsumers Bewuste Keuze – 60 procent
8. Univé Zorg Select polis – 60 procent
9. VGZbewuzt Basis – 60 procent
10. VinkVink Basisverzekering – 50 en 100 procent

Bij de verzekeringen van Anderzorg, Menzis en VinkVink verschilt de hoogte van de vergoeding per zorgsoort. Bij VinkVink krijg je voor ongecontracteerde ergotherapie, dieetadvies logopedie en kraamzorg bijvoorbeeld maar 50 procent van het bedrag dat VinkVink gemiddeld is afgesproken met andere zorgverleners. Voor medisch specialistische zorg krijg je wel gewoon 75 procent gedekt bij aanbieders zonder contract.

Hoe herken je deze beperking?

Dat er sprake is van een lage vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg wordt meestal duidelijk gecommuniceerd via de vergelijkingssite of de website van de verzekeraar.

Zoals bij VGZ hieronder.

Ook in de zorgvergelijker van Zorgwijzer vind je deze informatie duidelijk terug, namelijk door bij de verzekeraar te klikken op ‘meer info’ en vervolgens het tabblad ‘zorgkeuze’ te selecteren.

Wat merk je van deze beperking?

Een lage dekking bij zorgverleners zonder contract is vooral vervelend als je wordt verwezen naar een niet-gecontracteerde instelling en je er niet bewust van bent dat er geen contract is. Dan kom je achteraf te staan voor een financiële verrassing.

Afhankelijk van het tarief dat de zorgaanbieder hanteert betaal je dan 35 tot 50 procent van de kosten zelf.

Een voorbeeld:

• Je bent verzekerd bij VGZ Bewuzt en je gaat onder behandeling in een kliniek
• De kliniek heeft geen contract heeft met VGZ
• De controle en behandeling kosten in totaal 480 euro
• Het gemiddeld gecontracteerde tarief voor deze zorg bedraagt 420 euro
• Dan krijg je bij VGZbewuzt 60 procent vergoed van 420 euro: 0,6 x 420 = 252 euro
• Je betaalt dan (480 – 252) 228 euro van de rekening uit eigen zak

4. Beperkt aantal leveranciers voor hulpmiddelen

Zorgwijzer heeft vastgesteld dat 33 zorgverzekeringen uitsluitend contracten aangaan met specifieke leveranciers voor het verstrekken van zorghulpmiddelen. Dit houdt in dat je, wanneer je kiest voor een andere leverancier, mogelijk een deel van de kosten zelf moet betalen.

Onder deze hulpmiddelen vallen bijvoorbeeld stomamateriaal, diabetesmateriaal, infuuspompen, katheters, hoorhulpmiddelen en systemen voor personenalarmering.

De volgende verzekeraars hebben voor hun naturapolissen afspraken gemaakt met minder dan 70 procent van alle aanbieders van deze hulpmiddelen:

1. IZA (2 polissen)
2. IZZ door VGZ (3 polissen)
3. UMC (1 polis)
4. Univé (3 polissen)
5. United Consumers (3 polissen)
6. VGZ (2 polissen)
7. VGZ Bewuzt (1 polis)
8. ZEKUR (1 polis)

De onderstaande verzekeraars hebben tevens afspraken met een beperkt aantal aanbieders voor hun naturapolissen, maar er is niet precies duidelijk hoeveel dit er zijn.

1. a.s.r. Ik kies zelf (1 polis)
2. CZ (2 polissen)
3. CZdirect (1 polis)
4. De Christelijke (2 polissen)
5. De Friesland (2 polissen)
6. FBTO (2 polissen)
7. Interpolis (2 polissen)
8. Just (1 polis)
9. NN (1 polis)
10. ZieZo (1 polis)
11. Zilveren Kruis (2 polissen)

Als je wilt weten of jouw hulpmiddelenleverancier is gecontracteerd, kun je het beste even kijken op de website van de verzekeraar.

5. Beperkte afspraken bij GGZ-zorgaanbieders

Verder zijn er 20 basisverzekeringen waarbij er beperkte afspraken gelden voor zorgverleners binnen de Geestelijke gezondheidzorg (GGZ), zoals psychologen, psychotherapeuten en instellingen. Er is dan bijvoorbeeld een omzetplafond afgesproken.

Dit kan betekenen dat je misschien langer moet wachten totdat je geholpen wordt of moet uitwijken naar een andere zorgaanbieder.

Het komt ook voor dat er voor bepaalde klachten, zoals dementie, verslavingen of eetstoornissen alleen afspraken zijn gesloten bij gespecialiseerde GGZ-zorgverleners.

Dit zijn de 20 polissen waarbij er voor 2024 dekkingsbeperkingen zijn voor de GGZ:

• CZdirect: Basisverzekering Natura
• CZ: Zorgbewust polis, Zorg-op-maat polis
• IZA: Basis Keuze en Ruime Keuze
• IZZ: Variant Bewuzt, Variant Basis en Variant Natura
• Just: Basic
• UMC: Ruime Keuze
• United Consumers: Bewuste Keuze, Basis Keuze en Ruime Keuze
• Univé: Zorg Select, Zorg Basis en Zorg Geregeld
• VGZ: Basis Keuze en Ruime Keuze
• VGZbewuzt: Basis
• ZEKUR: Gewoon ZEKUR Zorg Basis

Wat merk je hiervan?

Een beperkt aantal contracten met deze GGZ-zorgverleners kan beperkingen opleggen voor mensen die GGZ-zorg nodig hebben.

Als je kiest voor een niet-gecontracteerde GGZ-zorgverlener, krijg je slechts een deel van het gemiddelde gecontracteerde tarief vergoed. Dit resulteert vaak in een eigen bijdrage van tot wel 40 procent van de factuur, afhankelijk van het tarief van de zorgverlener en de vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg in je polis.

Voorkomen dat mensen tussen wal en schip vallen

De Ombudsman Zorgverzekeringen, Frederique van Zomeren, wijst op het belang van betere voorlichting rondom financiële risico’s verbonden aan hun keuze voor een zorgverzekering. Er moet voorkomen worden dat mensen tussen wal en schip vallen.

Consumenten blijken vaak onbewust onbekwaam te zijn, dat kan leiden tot onverwachte medische kosten voor eigen rekening, overstapangst en zorgmijding.

Frederique van Zomeren – Ombudsman Zorgverzekeringen

Koen Kuijper van Zorgwijzer merkt op dat verzekerden zich soms blind staren op een goedkope zorgverzekering en zich onvoldoende verdiepen in de mogelijke beperkingen die kunnen gelden.

Veel Nederlanders kiezen een zorgverzekering op basis van prijs, zonder zich goed te verdiepen in de voorwaarden.

Koen Kuijper – Expert bij Zorgwijzer

Met beperking vaak goedkoper

Het is duidelijk dat met het doorvoeren van beperkende voorwaarden in de zorgpolissen wordt geprobeerd om de zorgkosten – en dus de zorgpremie voor verzekerden – zo laag mogelijk te houden. Hierbij speelt echter ook de kwaliteit van de zorg een rol. Betere en gerichte zorg kan op de lange termijn kostenbesparend zijn.

Als je de beperkingen in je zorgverzekering niet erg vindt en op de hoogte bent van de mogelijke risico’s, is het een goede manier om een betaalbare polis af te sluiten.

Helaas is er bij veel Nederlanders een kennistekort over de dekking van de zorgverzekering. Bovendien is het voor de meeste consumenten een complexe opgave om uit te zoeken welke zorgverzekeringen beperkingen hebben, en wat deze beperkingen voor hen kunnen betekenen.

Koen Kuijper – Expert bij Zorgwijzer

Kuijper benadrukt dat zorgverzekeraars duidelijker en proactiever moeten zijn in hun communicatie over de financiële gevolgen van beperkingen in hun polissen. Hij stelt ook dat zorgaanbieders, zoals huisartsen en ziekenhuizen, een belangrijke rol kunnen spelen in het informeren van patiënten over deze kwesties.

Bron

Voor het in kaart brengen van alle basisverzekeringen met beperkende voorwaarden is gebruik gemaakt van de websites van verzekeraars en de Zorgverzekeringskaart, een initiatief van Zorgverzekeraars Nederland.

Een overzicht van alle bevindingen staat hier.