Oekraïners die vanwege de oorlog in hun land naar Nederland komen krijgen een speciale status van de Europese Unie. Met die status kunnen zij langere tijd in Nederland verblijven.

Maar hoe zit het met de vergoeding van medische zorg aan vluchtelingen uit Oekraïne? Hebben zij bijvoorbeeld een zorgverzekering nodig?

We maken onderscheid tussen drie groepen:

1. Oekraïners die hier tijdelijk verblijven

Veiligheidsregio’s hebben afgesproken om ten minste 50.000 vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen. Zij mogen 90 dagen visumvrij reizen binnen de Europese Unie en hoeven geen asiel aan te vragen om in Nederland te blijven.

Voor de periode daarna komt een speciale regeling vanuit de EU waarin zij maximaal een jaar lang een beschermingsstatus krijgen die hen recht geeft op huisvesting, onderwijs, zorg en sociale zekerheid.

Medische zorg aan vluchtelingen uit Oekraïne wordt volledig vergoed via de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden. Er wordt geen bijdrage verwacht van de vluchteling zelf.

Ziekenhuizen en en andere zorgaanbieders die zorg verlenen aan onverzekerbare vreemdelingen kunnen subsidie aanvragen bij het CAK. Hiervoor moet eerst melding worden gedaan bij de GGD GHOR. Zorgverleners worden, als zij voldoen aan de voorwaarden, voor 100 procent gecompenseerd.

2. Oekraïners die in Nederland gaan werken

Vluchtelingen uit Oekraïne mogen straks in Nederland gaan werken, maar vanaf wanneer en onder welke voorwaarden is nog niet bekend. Uitzendbureaus lopen in elk geval te springen, want er staan genoeg vacatures open.

Oekraïense vluchtelingen die gaan werken in Nederland, zijn verplicht om een zorgverzekering aan te vragen.

Hiervoor dienen zij te beschikken over:

• Een arbeidscontract
• Een Burgerservicenummer (BSN)
• Een adres in Nederland

Zij kunnen zelfstandig een zorgverzekering afsluiten, bijvoorbeeld via deze Engelstalige tool.

Oekraïners hoeven in principe geen asiel aan te vragen om langere tijd in Nederland te blijven.

3. Oekraïners die in Nederland asiel aanvragen

Een groot deel van de vluchtelingen zal hier tijdelijk verblijven en weer (willen) terugkeren naar hun eigen land wanneer de oorlog voorbij is, afhankelijk van hoe de situatie in Oekraïne zich ontwikkelt. Zolang zij niet werken in Nederland, valt de vergoeding van medische zorg onder de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden.

Echter zullen er ook Oekraïners zijn die ervoor kiezen om een asielverzoek in te dienen, bijvoorbeeld als duidelijk wordt dat zij na de oorlog niet veilig kunnen terugkeren. Medische zorg voor asielzoekers wordt geregeld via de Regeling Medische Zorg Asielzoekers (RMA).

De vergoeding uit deze regeling komt grotendeels overeen met de Zorgverzekeringswet (Zvw) en Wet langdurige zorg (Wlz).

Een asielzoeker kan een Nederlandse zorgverzekering afsluiten zodra er een beslissing is over zijn verblijfsaanvraag. Is er een permanente verblijfsvergunning afgegeven? Dan moet de betreffende persoon binnen 4 maanden een Nederlandse zorgverzekering aanvragen.