Zilveren Kruis en CZ, de twee grootste zorgverzekeraars van Nederland, stoppen per 1 januari 2024 met het aanbieden van de restitutiepolis. Dat blijkt uit een rondgang van Zorgwijzer, die de toekomstplannen van diverse verzekeringsmaatschappijen heeft onderzocht.

Met deze stap sluiten Zilveren Kruis en CZ zich aan bij een aanhoudende trend waarbij verzekeraars in Nederland de keuzevrijheid in verzekeringspolissen herzien. Begin dit jaar schrapten VGZ, Univé en hun onderliggende merken al de restitutiepolis uit het aanbod.

Restitutiepolis verleden tijd?

De restitutiepolis, die voorheen een hoofdonderdeel vormde van het zorglandschap, staat mogelijk op het punt van verdwijnen. Bij drie van de vier grootste zorgverzekeraars is het niet alleen onmogelijk om komend jaar een nieuwe restitutiepolis af te sluiten, maar bestaande verzekerden zullen deze polisvorm ook niet langer kunnen behouden.

Menzis

Inmiddels is duidelijk geworden dat verzekeraar Menzis wel een restitutiepolis blijft aanbieden in 2024.

In dit artikel lees je meer over de premieontwikkeling.

a.s.r.

a.s.r. zorg biedt ook komend jaar de restitutiepolis aan. Volgens een woordvoerder hecht a.s.r. waarde aan keuzevrijheid voor iedereen in Nederland. “Een klant moet kunnen kiezen voor zijn eigen zorg”.

Aevitae

Bij verzekeraar Aevitae van EUCARE) is het nog onduidelijk of de polis volgend jaar ook nog beschikbaar is.

De restitutiepolis in 2024

Een actueel overzicht aan van de recente wijzigingen (per 9 november 2023) met betrekking tot de restitutiepolis:

• Zilveren Kruis: beëindigt de restitutiepolis per 1 januari 2024
• CZ: beëindigt de restitutiepolis per 1 januari 2024
• Stad Holland: beëindigt de restitutiepolis per 1 januari 2024
• a.s.r.: biedt per 1 januari 2024 wel de restitutiepolis aan
• Menzis: biedt per 1 januari 2024 wel de restitutiepolis aan
• VGZ, IZA, Univé, UMC, FBTO: bieden sinds begin 2023 geen restitutiepolissen meer aan

Het complete aanbod kun je op deze pagina vergelijken (vanaf 12 november).

Gevolgen voor verzekerden

Het verval van de restitutiepolis heeft directe gevolgen voor de vrije zorgkeuze van de verzekerden. Dit is met name cruciaal voor verzekerden die gebruikmaken van geestelijke gezondheidszorg (GGZ) of wijkverpleging.

De restitutiepolis biedt namelijk een hoge mate van vrijheid in de keuze van zorgverleners. Patiënten kunnen dan zelf kiezen naar welke psycholoog, psychiater of therapeut ze gaan voor GGZ-zorg, of welke organisatie ze kiezen voor wijkverpleging, ongeacht of deze zorgverleners een contract hebben met de zorgverzekeraar. Met een restitutiepolis worden de kosten van deze zorgverleners volledig vergoed, ook als ze niet zijn aangesloten bij de zorgverzekeraar.

Combinatiepolis

Met de nieuwe combinatiepolissen die worden aangeboden door Zilveren Kruis en CZ zijn verzekerden aangewezen op het aanbod zorgaanbieders waarmee hun verzekeraar een overeenkomst heeft gesloten.

Voor GGZ-zorgverleners en thuiszorgorganisaties zonder zorgcontract geldt bij Zilveren Kruis en CZ straks een lagere vergoeding, namelijk 85 procent van het gemiddelde tarief dat is afgesproken met zorgaanbieders die wel een contract hebben. De rest van de rekening moet door de verzekerde worden bijgelegd.

Overgangsregeling

Om bestaande klanten met een restitutieverzekering tegemoet te komen, hanteren zowel Zilveren Kruis als CZ een overgangsregeling.

Het komt erop neer dat je in 2024 zorg bij niet-gecontracteerde zorgverleners voor GGZ of wijkverpleging nog gewoon vergoed krijgt. Wel geldt de voorwaarde dat de zorg al is gestart bij een niet-gecontracteerde zorgverlener voor de GGZ of wijkverpleging en ook verder gaat in 2024.

Hoe de overgangsregeling precies in elkaar steekt, lees je terug op de website van CZ en Zilveren Kruis.

Waarom wordt de restitutiepolis afgeschaft?

Uit eerder onderzoek van Equalis blijkt dat zorgverzekeraars structureel verlies lijden op zorgverleners waarmee geen contracten zijn afgesloten. Thuiszorgverleners, psychologen en psychiaters die geen directe afspraken hebben met zorgverzekeraars, kunnen vaak hogere tarieven in rekening brengen dan het gemiddelde.

Verzekeraars worden in toenemende mate gedwongen de hogere kosten voor niet-gecontracteerde zorg door te berekenen in de premies van alle verzekerden.

Koen Kuijper (Expert bij Zorgwijzer)

Uitfasering

Doordat niet-gecontracteerde zorgverleners hogere tarieven hanteren, moeten de premies van de zorgverzekering voor iedereen stijgen om kostendekkend te blijven.

Gelet op de snel stijgende zorgkosten in Nederland – gemiddeld 7.145 euro per inwoner in 2024 – lijkt dit een belangrijke factor te zijn bij de geleidelijke uitfasering van de restitutiepolis.