Het eigen risico blijft voorlopig gewoon op 385 euro staan. Recente voorstellen vanuit de Tweede Kamer om het eigen risico helemaal af te schaffen of te verlagen, hebben niet tot een meerderheid geleid. Onder meer de SP en GroenLinks-PvdA dienden hiervoor een motie in.

De uitkomst van deze stemming is bijzonder te noemen, omdat er binnen de politieke arena breed gedragen sympathie lijkt te bestaan om het eigen risico af te schaffen. De PVV, die sinds de verkiezingen de grootste partij van Nederland is, heeft zich nadrukkelijk uitgesproken voor het elimineren van het eigen risico.

PVV stemt tegen

Echter, tijdens recente stemrondes nam de PVV een verrassende positie in door tegen de afschaffing te stemmen. Volgens PVV-kamerlid Fleur Agema komt dat omdat de partij dergelijke omvangrijke wijzigingen wil regelen tijdens de formatie of wil vastleggen in een nieuw regeerakkoord.

Hoge kosten

De voornaamste tegenstand tegen het afschaffen van het eigen risico komt van partijen zoals de VVD en de NSC. Vooral vanwege de hoge kosten, want bij het afschaffen van het eigen risico zou een enorm bedrag van circa 6 miljard euro per jaar gemoeid zijn. Een direct gevolg zou een stijging van de zorgpremie kunnen zijn.

Je kunt het afschaffen van het eigen risico bekostigen door een hogere zorgpremie of door verhoging van de belastingen. Beide maatregelen gaan iedereen raken, maar vooral mensen die relatief weinig van zorg gebruik maken.

Koen Kuijper – expert zorgverzekeringen

Kritisch

Ook verschillende gezondheidseconomen zoals Martien Bouwmans, Michiel Verkoulen en Marcel Canoy uitten hun bedenkingen. Zij zijn kritisch over de voorgestelde afschaffing, niet alleen vanwege de financiële lasten maar ook omdat Nederlanders al relatief weinig uit eigen zak betalen voor zorg

Bovendien betwisten zij de directe relatie tussen het afschaffen van het eigen risico en zorgmijding, een argument dat vaak wordt aangevoerd door voorstanders van de afschaffing.

Eigen risico afschaffen kan pas na 2025

Afschaffen van het verplichte eigen risico is vanwege allerlei administratieve redenen überhaupt pas mogelijk na 2025. Dat blijkt uit eerdere berichtgeving van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan Zorgwijzer. De zorgverzekering van 2025 zal dus nog niet duurder worden als direct gevolg van een afschaffing van het eigen risico.

Wel is de verwachting dat de zorgpremie omhoog gaat, omdat de zorgkosten verder stijgen. Er zijn meer chronisch zieken en er zijn meer ouderen die meer vragen van ons zorgstelsel.

Ook controle tandarts (nog) niet in basispakket

De motie van GroenLinks-PvdA en de SP, die voorstelde om tandartscontrole weer onderdeel te maken van het basispakket, kreeg eveneens te weinig steun in de Tweede Kamer. Dit werd duidelijk na de stemmingen op dinsdag 30 januari 2024.

De twee linkse partijen hadden als doel dat iedereen jaarlijks voor een controle naar de tandarts kan gaan, zonder dat hiervoor het eigen risico aangesproken hoeft te worden.